Wpływ terapii azatiopryną na ryzyko wystąpienia zaostrzenia AAV

Obowiązujące zalecenia EULAR dotyczące leczenia zapaleń małych naczyń z obecnością przeciwciał ANCA (AAV, ANCA-associated vasculitis), proponują stosowanie terapii indukującej remisję przez okres 3-6 miesięcy (cyklofosfamidem lub rytuximabem), a następnie stosowanie leczenia podtrzymującego przez 24 miesiące. Wśród leków pierwszego wybory w leczeniu podtrzymującym remisję wymieniane są azatiopryna, metotreksat, rytuximab, a w dalszej kolejności mykofenolan mofetylu oraz leflunomid.

Na łamach Rheumatology przytoczono wyniki badania analizującego wpływ czasu trwania leczenia podtrzymującego remisję azatiopryną, na ryzyko wystąpienia zaostrzenia choroby. Analizę oparto o wyniki opublikowanych dotychczas badań z fazą przedłużoną, przeprowadzonych w ramach grup badawczych - europejskiej - EUVAS i francuskiej - FVSG. W sumie badaniem objęto 380 chorych z nowo rozpoznanym AAV (z ziarniniakowatością z zapaleniem naczyń, mikroskopowym zapaleniem naczyń oraz ograniczonym do nerek zapaleniem naczyń) - uczestników badań NORAM, CYCAZEREM, MEPEX, CYCLOPS, WEGENT, IMPROVE.

W badaniach tych stosowano azatioprynę przez okres 18-48 miesięcy, a okres obserwacji wynosił co najmniej 60 miesięcy. Wnioski z przeprowadzonej analizy wskazują, że stosowanie azatiopryny w leczeniu podtrzymującym ponad 18 miesięcy nie wpływa na zmniejszenie ryzyka wystąpienia zaostrzenia choroby. Ryzyko zaostrzenia było natomiast większe u chorych, u których stosowano azatioprynę przez okres krótszy niż 12 miesięcy od momentu rozpoznania. Zwiększały ponadto ryzyko zaostrzenia: stosowanie cyklofosfamidu w postaci dożylnej (vs doustnej) w leczeniu indukującym (HR 1.206), obecność przeciwciał przeciwko proteinazie serynowej 3 - PR3-ANCA (HR 1,32) oraz wyższe stężenie kreatyniny w chwili rozpoznania (HR 0,99). Przeżycie oceniane w 12 miesiącu od ustalenia rozpoznania wyniosło 98%, w 60 miesiącu - 93%, natomiast przeżycie 10-letnie - 83%. Wśród najczęstszych przyczyn zgonów znalazły się powikłania sercowo-naczyniowe oraz infekcje. U 10% chorych wystąpiła schyłkowa niewydolność nerek.