Neuropsychologiczna ocena funkcjonowania poznawczego dzieci po operacji usunięcia tętniaka wewnątrzczaszkowego – studium przypadku

Cel pracy: Mózgowa malformacja naczyniowa, mimo że jest wadą wrodzoną, ujawnia się klinicznie u dzieci bardzo rzadko, przeciwnie do naczyniaków mózgu oraz najczęstszej przyczyny nieurazowego krwotoku podpajęczynówkowego u dorosłych. Przebieg krwotoku podpajęczynówkowego u dzieci jest z reguły bardzo ciężki i część pacjentów umiera przed podjęciem leczenia neurochirurgicznego. Celem pracy jest przedstawienie następstw neuropsychologicznych u dwójki dzieci operowanych z powodu tętniaka naczyń mózgowych.
Materiał i metoda: Badaniem neuropsychologicznym objęto dwoje dzieci, u których wykryto tętniaka mózgu, chłopca w wieku 13 lat i dziewczynę w wieku 16 lat. W obu przypadkach tętniak zlokalizowany był na tętnicy ciemieniowo-potylicznej. W pierwszym przypadku badanie neuropsychologiczne przeprowadzono 2 lata po operacji, w drugim 4 lata po interwencji neurochirurgicznej. W badaniu neuropsychologicznym zastosowano szereg metod, w tym: skalę inteligencji Wechslera, wybrane metody eksperymentalne z Zeszytów Łuckiego służących do oceny procesów poznawczych pacjentów z organicznym uszkodzeniem mózgu. Zebrano także szczegółowy wywiad od rodziców osób badanych.
Wyniki: U dwójki opisywanych dzieci zaobserwowano wyraźne deficyty neuropsychologiczne utrzymujące się stosunkowo długo po operacji, które utrudniają zarówno funkcjonowanie szkolne, jak i społeczne – w grupie rówieśniczej. Wspólnym mianownikiem są utrzymujące się trudności pamięciowe, szczególnie w zakresie kodowania i przyswajania nowego materiału. Jest to jedna z najważniejszych zdolności adaptacyjnych, warunkująca nie tylko możliwość efektywnego funkcjonowania dziecka w szkole, ale także skuteczne przystosowanie do zmieniających się warunków sytuacji.
Wnioski: Wykrywanie deficytów neuropsychologicznych u dzieci po operacjach tętniaka naczyń mózgowych może zapewnić skuteczną i celowaną neurorehabilitację wybranych funkcji poznawczych i ułatwić właściwą adaptację emocjonalną i społeczną dziecka do sytuacji choroby.


Main aim: The article contains a description of cognitive functioning of two children after surgery of brain aneurysm. Vascular malformations of the brain in children are very rare in clinical practice, so it is of great importance to investigate the long-term neuropsychological consequences of aneurysmal subarachnoid haemorrhage, including social and emotional functioning of these children.
Material and method: Two children were neuropsychologically investigated, a thirteen-year old boy and a sixteen-year old girl. In both cases the aneurysm was located in the left parietal lobe, parietal-occipital artery. In the first case the investigation took place two years after the surgery, and in the second case four years after the surgery. In the neuropsychological investigation several tools were used including: the Wechsler Intelligence Scale, and some experimental methods from the Łucki Book for investigating the cognitive functioning of patients with organic brain damage. An interview with the parents of the children was also undertaken.
Results: Significant neuropsychological deficits were observed in two described patients which negatively influence the educational as well as social functioning of the children. In both cases there were problems with memory functioning and learning new material – the most important cognitive ability which helps to effectively adapt to new situations.
Conclusions: Early finding of neuropsychological deficits in children after aneurysmal subarachnoid haemorrhage can provide an effective neurorehabilitation of some cognitive functions and help these children to adapt to new situations of the illness.