Nieswoiste zapalenie jelit a antybiotyki w okresie okołoporodowym

Samice myszy podatne genetycznie na nieswoiste zapalenie jelit (IBD), którym podawano antybiotyki w późnym okresie ciąży i bezpośrednio po porodzie, rodziły potomstwo o zwiększonym ryzyku rozwinięcia stanu zapalnego jelit przypominającego IBD.

Leczenie antybiotykami powodowało również stałe zmiany w mikrobiomie jelitowym matek, które następnie przekazywały je potomstwu. U młodych zwierząt zaobserwowano rozwój choroby, ale nie odnotowano go u dorosłych myszy, którym podawano antybiotyki. To sugeruje, że kluczowym czynnikiem jest okres ekspozycji na antybiotyki – istotny jest zwłaszcza czas tuż po porodzie, gdy układ immunologiczny u młodych myszy nie jest jeszcze w pełni rozwinięty.

- Nowo narodzone myszy odziedziczyły zmieniony mikrobiom – mówi prof. Eugene B. Chang, autor badania opublikowanego w The Journal Cell Reports. – U żadnej z matek nie rozwinęło się IBD, ale u ich potomstwa, które w kluczowym okresie rozwoju układu immunologicznego było narażone na styczność z antybiotykami, odnotowano zwiększone ryzyko zachorowania na zapalenie okrężnicy.

Prof. Chang podkreśla jednak, że badanie na modelu zwierzęcym to za mało, by sugerować matkom noworodków odstawienie antybiotyków w sytuacji, gdy są one niezbędne.

Już wcześniejsze badania sugerowały, że ekspozycja na antybiotyki w okresie okołoporodowym zwiększa ryzyko IBD u ludzi. Dlatego autorzy badania zaprojektowali serię eksperymentów na modelu mysim IDB.
Podawali cefoperazon ciężarnym samicom w późnym okresie ciąży oraz po porodzie. U żadnej z dorosłych myszy nie zaobserwowano zapalenia okrężnicy, ale ich potomstwo miało zwiększone ryzyko zachorowania (w porównaniu do potomstwa mysich samic, które nie były leczone antybiotykami).

Naukowcy zbadali też florę jelitową mysich samic i ich potomstwa. Mysie matki wykazywały mniejszą różnorodność bakteryjną, odnotowano też różnice w ilości poszczególnych grup bakterii. Zmiany były obserwowalne nawet do 8 tygodniu po zakończeniu leczenia antybiotykami. Podobne zmiany odnotowano w mikrobiomie potomstwa.