Akceptacja choroby jako mediator zależności pomiędzy niepełnosprawnością neurologiczną a jakością życia uwarunkowaną stanem zdrowia osób ze stwardnieniem rozsianym

Wstęp
Stwardnienie rozsiane (sclerosis multiplex – SM) jest postępującą demielinizacyjną chorobą ośrodkowego układu nerwowego, która może prowadzić do trwałej niepełnosprawności. Z tego względu stanowi wyzwanie dla procesu adaptacji psychicznej i może prowadzić do obniżenia jakości życia. Celem pracy było określenie relacji pomiędzy niepełnosprawnością neurologiczną występującą w przebiegu SM, przystosowaniem do choroby wyrażonym przez stopień jej akceptacji oraz jakością życia uwarunkowaną stanem zdrowia.

Materiał i metody
W badaniu wzięło udział 137 osób ze zdiagnozowanym SM. W badaniach wykorzystano Skalę niepełnosprawności neurologicznej szpitala Guy, Skalę akceptacji choroby oraz Skalę wpływu stwardnienia rozsianego na jakość życia.

Wyniki
Wykazano związek pomiędzy niepełnosprawnością a akceptacją choroby i jakością życia. Stwierdzono również, że akceptacja choroby była mediatorem związku pomiędzy niepełnosprawnością neurologiczną a wpływem SM na jakość życia i jej sferami: psychiczną i fizyczną.

Wnioski
Niepełnosprawność neurologiczna poprzez ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu sprawia, że chorobę trudniej zaakceptować, co w efekcie ma negatywny wpływ na jakość życia uwarunkowaną stanem zdrowia. Akceptacja choroby jest lepszym predyktorem jakości życia niż sama niepełnosprawność. Ocena przystosowania do choroby i jakości życia może być podstawą do tworzenia programów rehabilitacyjnych i monitorowania ich skuteczności. Pozwoli to na zapewnienie pacjentom odpowiedniej opieki, odkrycie braków w dotychczasowym leczeniu i podniesienie poziomu udzielanego wsparcia.



Introduction
Multiple sclerosis (SM) is a progressive demyelinating disease of the central nervous system that can lead to permanent disability, and is therefore a challenge for the process of mental adaptation and can lead to a decrease in quality of life. The aim of the study was to determine the relationship between neurological disability occurring in the course of SM, adaptation to the disease expressed by the degree of its acceptance and the healthrelated quality of life.

Material and methods
137 people diagnosed with SM participated in the study. Guy’s Neurological Disability Scale, the Acceptance of Illness Scale and the Multiple Sclerosis Impact Scale were used in the present study.

Results
The study showed a relationship between disability, acceptance of illness and healthrelated quality of life. It was also found that acceptance of illness mediated the relationship between neurological disability and the impact of multiple sclerosis on the quality of life and its individual spheres: mental and physical.

Conclusions
Neurological disability, causing limitations in everyday functioning, makes the disease harder to accept, which in turn has a negative impact on the healthrelated quality of life. Acceptance of illness is a better predictor of healthrelated quality of life than disability itself. Assessment of adaptation to the disease and quality of life can be the basis for creating rehabilitation programs and monitoring their effectiveness. This will make it possible to provide appropriate care to patients, discover deficiencies in current treatment and improve the level of support provided.