eISSN: 2084-9885
ISSN: 1896-6764
Neuropsychiatria i Neuropsychologia/Neuropsychiatry and Neuropsychology
Bieżący numer Archiwum Artykuły zaakceptowane O czasopiśmie Rada naukowa Bazy indeksacyjne Prenumerata Kontakt Zasady publikacji prac
Panel Redakcyjny
Zgłaszanie i recenzowanie prac online
SCImago Journal & Country Rank
2/2011
vol. 6
 
Poleć ten artykuł:
Udostępnij:
streszczenie artykułu:

Artykuł poglądowy
Percepcja krosmodalna

Agnieszka Zydlewska
,
Anna Grabowska

Neuropsychiatria i Neuropsychologia 2011; 6, 2: 60–70
Data publikacji online: 2011/09/30
Pełna treść artykułu Pobierz cytowanie
 
Percepcję krosmodalną definiuje się jako „zdolność do abstrahowania i wymiany informacji pomiędzy różnymi modalnościami zmysłowymi” (Davenport i wsp. 1973). Jednym z przejawów krosmodalności percepcji jest występowanie wśród ludzi pewnych naturalnych i powszechnych skojarzeń określonych cech bodźców w jednej modalności z pewnymi cechami bodźców w innej modalności (np. dźwięk o wysokiej częstotliwości jest kojarzony ze światłem o dużej jasności, a także z obiektem o kanciastym kształcie; słowa zawierające samogłoskę a łączone są z większymi obiektami, a samogłoskę i – z mniejszymi). Szczególnym przypadkiem percepcji krosmodalnej jest synestezja – zjawisko polegające na tym, że stymulacja jednej modalności zmysłowej wywołuje również doznania w innej modalności lub doznania w tej samej modalności, ale dotyczące innych cech bodźca (Sagiv 2005). Istnieją dwie główne teorie wyjaśniające przyczyny synestezji: 1) występowanie nadmiarowych połączeń pomiędzy obszarami mózgu, które normalnie nie są ze sobą ściśle połączone, oraz 2) osłabione hamowanie sygnałów zakłócających przetwarzanie informacji danego rodzaju.

Cross-modal perception is “the capacity to abstract and exchange information between different sensory modalities” (Davenport et al. 1973). One aspect of the cross-modality of perception is the occurrence among people of certain natural and universal mappings of certain stimulus features in one modality into stimulus features in another modality (e.g. high-pitched sounds are associated with bright light, as well as with jagged shapes; words containing the vowel a are connected with bigger objects, those containing i with smaller ones). Synaesthesia is a special case of cross-modal perception. It is a condition in which stimulation in one sensory modality gives rise to a sensation in a different modality, or in the same modality but involving different qualities of the stimulus (Sagiv 2005). Two major theories have been proposed to explain synaesthesia: 1) failure of neural pruning resulting in cross-activation between some brain regions which in a non-synaesthetic brain are not strongly connected, and 2) weakened inhibition of feedback from certain brain regions, which interferes with the processing of information of a particular kind.
słowa kluczowe:

percepcja krosmodalna, krosmodalne dopasowywanie bodźców, synestezja

© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.