eISSN: 2084-9885
ISSN: 1896-6764
Neuropsychiatria i Neuropsychologia/Neuropsychiatry and Neuropsychology
Bieżący numer Archiwum Artykuły zaakceptowane O czasopiśmie Rada naukowa Bazy indeksacyjne Prenumerata Kontakt Zasady publikacji prac
Panel Redakcyjny
Zgłaszanie i recenzowanie prac online
SCImago Journal & Country Rank
1/2007
vol. 2
 
Poleć ten artykuł:
Udostępnij:

I Konferencja Postępy Neuropsychiatrii i Neuropsychologii, Poznań, 30 listopada–1 grudnia 2006 r.

Janusz Rybakowski

Neuropsychiatria i Neuropsychologia 2007; 2\' 1: 46-48
Data publikacji online: 2007/07/25
Plik artykułu:
- konferencja.pdf  [0.06 MB]
Pobierz cytowanie
 
 
Pismo Neuropsychiatria i Neuropsychologia zadebiutowało podczas pierwszej konferencji Postępy Neuropsychiatrii i Neuropsychologii, która odbyła się w dniach 30 listopada–1 grudnia 2006 r. w Poznaniu. Tematyka konferencji odzwierciedlała ideę, jaka przyświecała powołaniu czasopisma, a mianowicie integracji dyscyplin, takich jak psychiatria, psychologia, neurologia na bazie współczesnej wiedzy z zakresu neuroscience (termin ten tłumaczony jest czasem na język polski jako neurobiologia, neuronauka lub neuropsychiatria). Powyższa problematyka obejmuje m.in. najnowsze osiągnięcia w zakresie neuroobrazowania mózgu, genetyki molekularnej oraz mózgowych procesów poznawczych i emocjonalnych w stanie zdrowia oraz w chorobach psychicznych i neurologicznych, jak również neurobiologiczne mechanizmy leczenia farmakologicznego, interwencji zabiegowych oraz psychoterapii. Konferencja zorganizowana została przez Klinikę Psychiatrii Dorosłych Akademii Medycznej w Poznaniu, z której wywodzi się redaktor naczelny pisma, Zakład Neuropsychologii Klinicznej UMK Collegium Medicum w Bydgoszczy, którego kierownik (prof. Borkowska) jest redaktorem części neuropsychologicznej, Sekcję Psychofarmakologii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz wydawcę pisma Neuropsychiatria i Neuropsychologia, Wydawnictwo Termedia. Wykładowcami konferencji byli w większości członkowie komitetu redakcyjnego pisma. Wykłady podzielone zostały na 4 odrębne sesje – neuroobrazową, neuropsychologiczną, kliniczną oraz farmakologiczną. Sesję neuroobrazową rozpoczynał wykład inauguracyjny, zatytułowany Neuroimaging of cognitive dysfunctions in schizophrenia, Alzheimer’s Disease and Parkinson’s Disease, który wygłosił prof. Tonmoy Sharma, były wykładowca Institute of Psychiatry w Londynie. Prof. Sharma jest członkiem komitetu redakcyjnego Neuropsychiatrii i Neuropsychologii i znanym autorytetem w zakresie badań neuroobrazowo-kognitywnych w schizofrenii. Jego badania pozwoliły na lepsze poznanie czynności procesów mózgowych mierzonych metodą czynnościowego rezonansu magnetycznego w trakcie zadań neuropsychologicznych i neurofizjologicznych. W 1999 r. badacze z Instytutu Psychiatrii w Londynie pod jego przewodnictwem opublikowali pracę, w której po raz pierwszy udowodniono istotne zwiększenie aktywności kory przedczołowej u chorych na schizofrenię po zmianie leczenia z leku neuroleptycznego I generacji (haloperidolu) na lek II generacji (risperidon) (Proc Natl Acad Sci USA 1999; 96: 13432). Na konferencji prof. Sharma w wykładzie, oprócz rezultatów swych badań nad schizofrenią, przedstawił również wyniki prac neuroobrazowych w chorobie Parkinsona i chorobie Alzheimera. Od kilku lat prof. Sharma jest jednym z dyrektorów The Cognition Group, która to instytucja zajmuje się organizacją i prowadzeniem badań psychofarmakologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem oceny funkcji poznawczych. Jednym z instrumentów takiej oceny jest Cogtest, zestaw laboratoryjny do badania procesów kognitywnych, którego polska wersja została już zaadaptowana przez prof. Borkowską. Główna siedziba The Cognition Group mieści się w USA, w miejscowości Newark, w stanie Delaware. Główna europejska filia tej instytucji znajduje się w Londynie, natomiast obecnie powstaje pierwszy oddział The Cognition Group w Europie Wschodniej, zlokalizowany w Bydgoszczy. Tematem kolejnego wykładu, który wygłosił prof. Marek Harat, również członek komitetu redakcyjnego Neuropsychiatrii i Neuropsychologii, była głęboka stymulacja mózgu jako metoda leczenia w neurologii i psychiatrii. Prof. Harat jest kierownikiem Kliniki Neurochirurgii i Chirurgii Głowy, znajdującej się w Wojskowym Szpitalu Klinicznym w Bydgoszczy i wybitnym przedstawicielem neurochirurgów specjalizujących się w zabiegach stereotaktycznych. Wykonał m.in. kilkaset operacji stereotaktycznych o charakterze głębokiej stymulacji mózgu u pacjentów z chorobą Parkinsona, po których nastąpiło radykalne zmniejszenie nasilenia objawów chorobowych. W roku 2001 prof. Harat po raz pierwszy w Polsce dokonał operacji obustronnej cingulotomii u pacjenta z ekstremalnie nasilonym zespołem natręctw. Od tej pory operację taką wykonał u 5 dalszych chorych, u 3 z nich nastąpiła istotna poprawa w zakresie obsesji i kompulsji. W bieżącym numerze opublikowano artykuł poglądowy prof. Harata i jego współpracownika dr. Marcina Rudasia, dotyczący operacji psychochirurgicznych u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. Kolejny członek komitetu redakcyjnego pisma, dr hab. med. Jan Jaracz z Kliniki Psychiatrii Dorosłych w Poznaniu, zapoznał zebranych ze współczesnym stanem badań w zakresie obrazowania mózgu w zespołach depresyjnych i lękowych. Tematem rozprawy habilitacyjnej doc. Jaracza było obrazowanie mózgu metodą SPECT u chorych na depresję w trakcie wykonywania zadania kognitywnego. Artykuł na ten temat znajduje się w tym numerze pisma. Pierwszy wykład w sesji neuropsychologicznej dotyczył współdziałania półkul mózgowych w procesach neuroplastyczności. Przedstawiła go prof. Małgorzata Kossut z Zakładu Neurobiologii Molekularnej i Komórkowej Instytutu im. Nenckiego, pełniąca obecnie funkcję przewodniczącej Komitetu Neurobiologii Polskiej Akademii Nauk. Dotychczasowe wyniki badań wskazują na istotny wpływ uszkodzenia jednej półkuli mózgu na procesy neuroplastyczności neuronalnej zachodzące w półkuli przeciwnej. Przebycie udaru mózgu może powodować zwiększoną aktywację homotopowych obszarów kory drugiej półkuli i sprzyjać procesom neuroplastyczności. W niektórych badaniach eksperymentalnych wykazano natomiast zmniejszoną neuroplastyczność w półkuli przeciwległej do uszkodzenia. Problem jest niezwykle istotny dla procesu rehabilitacji poudarowej, co znalazło odzwierciedlenie w dyskusji. Pełna wersja referatu ukazała się w pierwszym numerze pisma. Prof. Alina Borkowska przedstawiła podsumowanie współczesnej wiedzy na temat neurobiologii i neuropsychologii pamięci operacyjnej. Pamięć operacyjna (working memory) odgrywa ogromną rolę w organizacji funkcji poznawczych, procesach plastyczności oraz procesach adaptacyjnych. Sprawność pamięci operacyjnej związana jest głównie z czynnością grzbietowo-bocznych części kory przedczołowej oraz z aktywnością układu dopaminergicznego, glutaminergicznego i czynnika neurotrofowego pochodzenia mózgowego (BDNF). Zaburzenia pamięci operacyjnej traktuje się obecnie jako neurokognitywny endofenotyp predyspozycji do zachorowania na schizofrenię. Artykuł na temat pamięci operacyjnej został opublikowany w pierwszym numerze pisma. Sesję neuropsychologiczną zamykał wykład prof. Jerzego Vetulaniego Nowe badania neurobiologiczne nad możliwością poprawy pamięci. Prof. Vetulani, członek komitetu redakcyjnego pisma, jest prawdopodobnie najwybitniejszym polskim psychofarmakologiem. W połowie lat 70. wspólnie z prof. Fridolinem Sulserem z uniwersytetu w Nashville opisał zjawisko adaptacji układu noradrenergicznego mózgu pod wpływem leków przeciwdepresyjnych, stanowiące próbę wyjaśnienia mechanizmu terapeutycznego tych leków, poprzedzające o wiele lat koncepcje neuroplastyczności w odniesieniu do farmakoterapii depresji. W 1993 r. ukazało się pierwsze wydanie jego bestsellerowej książki Jak usprawnić pamięć. Na konferencji prof. Vetulani, z właściwą sobie dynamiką i ekspresją, przedstawił wyniki najnowszych badań nad molekularnymi mechanizmami pamięci. Drugi dzień konferencji otwierała sesja kliniczna. Pierwszym mówcą był prof. Jerzy Landowski, kierownik Kliniki Chorób Psychicznych i Zaburzeń Nerwicowych AM w Gdańsku, również członek komitetu redakcyjnego Neuropsychiatrii i Neuropsychologii. Prof. Landowski zapoznał uczestników z aktualnymi informacjami dotyczącymi neurobiologii reakcji stresowej. Poruszył on takie zagadnienia, jak rola osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej oraz układu noradrenergicznego w regulacji stresu. Nawiązał również do najnowszych danych co do znaczenia kory przedczołowej i hipokampa w rozpoznawaniu stresora i monitorowaniu przebiegu stresu. Pełna wersja artykułu na ten temat znajduje się w bieżącym numerze pisma. Prof. Maria Barcikowska, członek komitetu redakcyjnego pisma, wybitny specjalista z zakresu patogenezy i kliniki choroby Alzheimera, przedstawiła możliwości bardzo wczesnego rozpoznania choroby Alzheimera na podstawie badań neuroobrazowych, neurobiologicznych i neuropsychologicznych. Po jej wykładzie, który spotkał się z dużym zainteresowaniem, dyskutowano nad klinicznymi konsekwencjami i implikacjami terapeutycznymi, dotyczącymi przedklinicznego rozpoznawania początków otępienia. Prof. Andrzej Rajewski, członek komitetu redakcyjnego, kierownik Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży UM w Poznaniu, zaprezentował referat pt. Deficyt uwagi z nadruchliwością (ADHD) a choroba afektywna dwubiegunowa u dzieci i młodzieży. Zainteresowanie obiema wymienionymi jednostkami chorobowymi w ostatnich latach niepomiernie wzrosło. Okazuje się, że część objawów klinicznych obu chorób wykazuje istotne podobieństwa, co stanowi wielkie wyzwanie dla psychiatry dziecięcego zarówno w kontekście diagnostycznym, jak i terapeutycznym. W zastępstwie kolejnego członka komitetu redakcyjnego pisma, prof. Wojciecha Kozubskiego, dr med. Sławomir Michalak z Kliniki Neurologii UM w Poznaniu mówił o psychologicznych i psychiatrycznych aspektach bólów głowy. W sesji farmakologicznej pierwszy referat wygłosił prof. Marek Jarema, członek komitetu redakcyjnego pisma, kierownik III Kliniki Psychiatrycznej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, obecny konsultant krajowy z zakresu psychiatrii. W jego wykładzie usłyszeliśmy praktyczne wskazówki, dotyczące zastosowania leków neuroleptycznych I i II generacji w różnych schorzeniach psychiatrycznych i neurologicznych. Prof. Janusz Rybakowski, kierownik Kliniki Psychiatrii Dorosłych UM w Poznaniu, omówił mechanizmy neuroprotekcyjnego działania leków przeciwdepresyjnych i normotymicznych. Od publikacji w 1997 r., kiedy to badacze z Uniwersytetu Yale (Duman i wsp.) zaproponowali molekularną i komórkową teorię depresji, dowodów potwierdzających działanie opisanych wyżej leków wciąż przybywa. Również ten wykład ukazał się jako artykuł w pierwszym numerze pisma. W ostatnich latach bardzo dynamicznie rozwija się farmakogenomika, zajmująca się m.in. analizą genetyczno-molekularną farmakokinetycznego i farmakodynamicznego mechanizmu działania leków. Farmakogenomikę leków przeciwdepresyjnych w kontekście własnych badań związanych z uczestnictwem w europejskim programie GENDEP (Genome-Based Therapeutic Drugs for Depression) omówiła prof. Joanna Hauser. Prof. Hauser, członek komitetu redakcyjnego pisma, jest kierownikiem Pracowni Genetyki Psychiatrycznej Katedry Psychiatrii UM w Poznaniu. Badania w zakresie farmakodynamiki leków przeciwdepresyjnych uległy w ostatnich latach istotnemu przyśpieszeniu i zdaniem prof. Hauser ich wyniki w nieodległej przyszłości pozwolą na lepsze przewidywanie zarówno skuteczności leku, jak i ryzyka wystąpienia objawów niepożądanych u danego pacjenta. Konferencja wzbudziła duże zainteresowanie, gdyż brało w niej udział ponad 400 uczestników – psychiatrów, neurologów, psychologów oraz lekarzy różnych specjalności. Sukces konferencji potwierdził, że istnieje zapotrzebowanie na kolejne tego typu inicjatywy. II Konferencja Postępy Neuropsychiatrii i Neuropsychologii odbędzie się w dniach 29–30 listopada 2007 r.
Copyright: © 2007 Termedia Sp. z o. o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.