Czy PCOS sprzyja osteoporozie?

Zespół policystycznych jajników (PCOS) jest jednym z najczęstszych zaburzeń endokrynologicznych i metabolicznych u kobiet przed menopauzą - w naszym rejonie geograficznym zespół ten dotyka około 5% z nich. Zmiany hormonalne w przebiegu PCOS potencjalnie mogą sprzyjać osteoporozie; na łamach Human Reproduction Update przedstawiono metaanalizę, która określiła związek między schorzeniami.

Zespół naukowców z Federal University of Santa Maria w Brazylii dokonali przeglądu publikacji z lat 1990-2018; uwzględniono prace, w których PCOS diagnozowano przy użyciu kryteriów Roterdamskich, kryteriów National Institutes of Health lub klasyfikacji ICD. Z wyjątkiem jednego badania wszystkie uznano za wysokiej jakości na podstawie skali Newcastle – Ottawa (NOS; wynik ≥6). Do metaanalizy ostatecznie włączono 21 badań z udziałem 31 383 kobiet z PCOS i 102 797 stanowiących grupy kontrolne.

Kobiety z PCOS i z BMI <27 kg/m2 charakteryzowały się niższą gęstością mineralną (BMD) kości udowej (MD -0,04; p=0,22) i kręgosłupa (MD -0,07; p<0,01) w porównaniu z grupą kontrolną, podczas gdy u kobiet z BMI ≥27 kg/m2 nie zaobserwowano żadnej istotnej różnicy (kość udowa: MD 0,02; p=0,29; kręgosłup: MD 0,02; p=0,84). Stężenie osteokalcyny było znacznie zmniejszone u kobiet z PCOS z BMI <27 kg/m2 (SMD -2,68; p<0,01). Powyższa zależność nie dotyczyła kobiet z BMI ≥27 kg/m2. Dokonano także analizy ryzyka złamań: okazało się, że nie ma istotnej różnicy między kobietami zdrowymi a chorującymi na PCOS.

Badanie ukazało, że PCOS u kobiet z BMI <27 kg/m2 wiąże się ze zmniejszoną gęstością mineralną kości, czego przejawem jest m.in. niższy poziom krążącej osteokalcyny. Autorzy zaznaczają, że z racji charakterystyki analizowanej populacji (kobiety przed menopauzą, które osiągnęły już szczytową masę kostną) konieczne są dalsze badania prospektywne w celu wyjaśnienia istnienia zwiększonego ryzyka złamań u kobiet z PCOS.