Porada laktacyjna jako odrębne świadczenie?

Zdaniem posłanki Katarzyny Osos z Koalicji Obywatelskiej istnieje duże zapotrzebowanie na korzystanie z poradnictwa laktacyjnego. Obecnie rozszerzona porada laktacyjna nie jest kwalifikowana jako wydzielone do odrębnego finansowania świadczenie gwarantowane. W efekcie matki często muszą płacić za prywatną, profesjonalną konsultację. 

Jak tłumaczy posłanka, fachowe doradztwo laktacyjne zaraz po porodzie jest nieocenione. Przyznaje, że wiele szpitali położniczych zatrudnia konsultantów laktacyjnych, którzy służą pomocą w pierwszych chwilach po porodzie, jednak nierzadko zdarza się, że jedna ekspertka przypada na cały oddział i dostępna jest dla pacjentek w ograniczonym zakresie.

W późniejszym okresie natomiast podstawowa opieka laktacyjna dla kobiet w okresie laktacji i ich dzieci dostępna jest w ramach świadczeń realizowanych przez: położne i lekarzy specjalistów w dziedzinie położnictwa i ginekologii lub neonatologii na poziomie opieki ambulatoryjnej i szpitalnej oraz położne i lekarzy POZ.

Zapotrzebowanie na porady laktacyjne 

Katarzyna Osos wskazuje w interpelacji poselskiej, że porada laktacyjna stanowi jednen z elementów ww. zakresów świadczeń gwarantowanych, a to oznacza, że często udzielenie jej jako jednej z wielu porad w ramach danego świadczenia, przy ograniczonym czasie jego realizacji oraz ograniczonej liczbie realizatorów w stosunku do potrzebujących kobiet, jest niewystarczające.

– Z doświadczenia położnych wynika, że aby rozpoznana trudność laktacyjna była dobrze zaopiekowana i miała szanse zakończyć się skutecznym, satysfakcjonującym karmieniem piersią, porada laktacyjna powinna być wyodrębnionym świadczeniem i nie powinno być limitowanej liczby wizyt w ciągu pierwszych 4 tygodni połogu, a więc w czasie budowania się laktacji. Łączenie wizyty laktacyjnej z wizytą patronażową skazuje taką poradę na niepowodzenie i nieskuteczność – uważa posłanka.

Mleko kobiece ratunkiem dla dzieci – apel o zmianę przepisówRzecznik Praw Dziecka zwrócił się do resortu zdrowia z prośbą o przedstawienie stanowiska i działań podejmowanych, by zapewnić potrzebującym dzieciom dostępu do mleka kobiecego.  

Podkreśla, że rozszerzona porada laktacyjna nie jest kwalifikowana jako wydzielone do odrębnego finansowania świadczenie gwarantowane. W efekcie matki często muszą płacić kilkaset złotych za jednorazową prywatną konsultację, przy czym często potrzebują więcej takich spotkań, zawierających elementy edukacji zdrowotnej, promocji zdrowia i wsparcia.

Jak podaje posłanka, Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji 18 czerwca 2024 r. wydała negatywną rekomendację w sprawie zasadności kwalifikacji świadczenia opieki zdrowotnej „Specjalistyczna porada laktacyjna położnej” jako świadczenia gwarantowanego z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Jednak z uwagi na rosnącą potrzebę matek związaną z korzystaniem z rozszerzonych porad laktacyjnych w ramach NFZ, Osos zwróciła się do resortu zdrowia z pytaniem, czy w ministerstwie zostaną podjęte ponowne analizy w celu wydzielenia porady laktacyjnej jako świadczenia gwarantowanego odrębnie finansowanego.

Resort wydzieli poradę laktacyjną jako świadczenie gwarantowane?

Odpowiedzi udziela wiceminister zdrowia Jerzy Szafranowicz. 

– Zarządzeniem ministra zdrowia z 3 stycznia 2023 r. został powołany Zespół do spraw poprawy jakości opieki okołoporodowej w zakresie poradnictwa laktacyjnego, a zakwalifikowanie specjalistycznej porady laktacyjnej lekarza i położnej do świadczeń gwarantowanych w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej było jedną z propozycji rozwiązań systemowych w zakresie poprawy jakości poradnictwa laktacyjnego wypracowanych przez ten zespół – przypomina wiceminister. 

Jak dodaje, przygotowany przez zespół projekt karty świadczenia opieki zdrowotnej został zaakceptowany przez minister zdrowia Izabelę Leszczynę 12 kwietnia ubiegłego roku i przekazany do Departamentu Lecznictwa z prośbą o jego skierowanie do opinii prezesa AOTMiT.

Szafranowicz podkreśla, że w związku z negatywną rekomendacją agencji w sprawie zasadności kwalifikacji świadczeń „Specjalistyczna porada laktacyjna lekarza” oraz „Specjalistyczna porada laktacyjna położnej”, jako gwarantowanych z zakresu AOS, zgodnie z art. 31b ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych z środków publicznych, ostateczną decyzję co do zakończenia dalszych prac dotyczących kwalifikacji tych świadczeń jako gwarantowanych podejmuje minister zdrowia.

Standardy zgodne z aktualnymi wytycznymi

– Obecne standardy kształcenia obejmują zagadnienia związane z poradnictwem laktacyjnym. Brak jest dodatkowych zaleceń, ponad obowiązujące standardy, dotyczących realizacji przygotowania ciężarnej do karmienia w przypadku obecności u niej poważnych czynników ryzyka skutkujących problemami z karmieniem piersią lub rozwiązywania rzadkich, złożonych, przewlekłych i powikłanych problemów związanych z laktacją i karmieniem piersią, niemożliwych do rozwiązania w ramach podstawowej porady laktacyjnej – tłumaczy wiceminister. 

Podkreśla, że obowiązujący, polski standard organizacyjny opieki okołoporodowej obejmuje zagadnienia dotyczące edukacji i poradnictwa w zakresie laktacji, które są zgodne z aktualnymi wytycznymi klinicznymi.

Przeczytaj także: „ABC opieki okołoporodowej – informator”.