Specjalizacje, Kategorie, Działy
123RF

Co piąty Polak dotknięty depresją – potrzebne lokalne alianse na rzecz walki z chorobą

Udostępnij:
Depresja w różnych momentach życia i o różnym natężeniu dotyka jednego na pięciu Polaków. W walce z tą chorobą, szczególnie wśród dzieci i młodzieży, mają pomóc lokalne alianse, inicjujące współdziałanie wielu osób, instytucji i organizacji – podkreślano podczas konferencji w Katowicach 23 maja.
Wśród organizatorów spotkania „Śląsk i Zagłębie przeciw depresji” były Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce i polskie Biuro Parlamentu Europejskiego, we współpracy z Biurem Światowej Organizacji Zdrowia w Polsce (WHO) oraz Aliansem przeciw Depresji.

Zwieńczeniem forum było podpisanie przez przedstawicieli miast i gmin Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM) deklaracji wspierania działań na rzecz przeciwdziałania depresji. Jesienią ubiegłego roku podobną deklarację podpisali burmistrzowie stolicy; alians działa już w powiecie piaseczyńskim. Podobne działania mają być podejmowane w kolejnych regionach.

– Problemy zdrowia psychicznego dotykają zdecydowaną większość z nas nie tylko bezpośrednio, ale też przez osoby nam bliskie. Co piąty Polak wykazuje obawy depresji. Poważna część osób, które umarły śmiercią samobójczą, cierpiała na depresję. Przybywa młodych, którzy wymagają specjalistycznej pomocy psychologicznej w związku z tą chorobą. To na nas – instytucjach, pedagogach, lekarzach, pracownikach społecznych, rodzicach – spoczywa obowiązek zadbania o ich dobrobyt psychiczny – tłumaczył wicedyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce Bartłomiej Balcerzyk.

Sygnatariusze podpisanej w Katowicach deklaracji zobowiązali się, w ramach swoich kompetencji, do „dołożenia szczególnych starań na rzecz wykorzystywania uznanych dobrych praktyk Unii Europejskiej i Światowej Organizacji Zdrowia w upowszechnianiu w społecznościach lokalnych na terenie metropolii wiedzy o rozpoznawaniu i leczeniu depresji".

Wiceprzewodnicząca zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Danuta Kamińska zadeklarowała wsparcie GZM dla działań służących walce z depresją. – Deklaruję i obiecuję, że jako GZM będziemy wspomagać inicjatywy miast w tym zakresie; będziemy publikować dobre praktyki; będziemy robili wszystko, żeby ten temat nie zniknął z przestrzeni publicznej – mówiła przedstawicielka metropolii, zwracając uwagę, że dla kondycji psychicznej ważna jest również dbałość o ład przestrzenny, którego kształtowanie jest wśród kompetencji GZM.

Jak podała Dorota Jarosińska z regionalnego europejskiego biura Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Regional Office for Europe), w obejmującym 53 kraje regionie europejskim problemów zdrowia psychicznego doświadcza w którymś momencie życia ok. 150 mln ludzi, zaś 1 na 3 osoby cierpiące na depresję nie otrzymuje właściwej pomocy.

W Polsce ok. 23 proc. osób w którymś momencie życia doznało problemów zdrowia psychicznego. – Przyczyn, uwarunkowań tych problemów jest bardzo wiele – od lokalnych, w bezpośredniej społeczności, w szkole, w miejscu pracy, po uwarunkowania wykraczające poza skalę kraju, jak tocząca się w Ukrainie wojna czy procesy globalne, jak pandemia COVID-19, czy zmiany klimatu, pozornie tylko odległe od kwestii zdrowia psychicznego – wyjaśniała przedstawicielka WHO, wymieniając przeciwdziałanie i walkę z depresją wśród priorytetów europejskiego biura tej organizacji.

Jak wynika z przytoczonych podczas konferencji w Katowicach danych Światowej Organizacji Zdrowia, depresja jest jednym z najbardziej szkodliwych zaburzeń na świecie, dotykającym w pewnym momencie życia mniej więcej 1 na 5 kobiet i 1 na 10 mężczyzn. Szacuje się, że każdego roku w Europie mniej więcej 7 proc. ludzi (ok. 40 mln osób) doświadcza epizodu depresji.

Choroba może dotknąć każdego. Na depresję cierpią mężczyźni i kobiety w każdym wieku, o różnym poziomie wykształcenia, statusie społecznym i ekonomicznym. – Gdy pojawia się depresja, wszystkie obszary życia są nią dotknięte i zagrożone: rodzina, rodzicielstwo, małżeństwo, związki, nawiązywanie przyjaźni, praca, nauka, kariera i finanse – wskazywali specjaliści.

Często po pierwszym epizodzie depresja powraca, a jeśli nie zostanie zdiagnozowana i leczona, może stać się chorobą długotrwałą lub przewlekłą. Według WHO, 3 na 4 osoby cierpiące na depresję nie otrzymują odpowiedniego leczenia. Co istotne, wykazano ścisły związek między depresją a zachowaniami samobójczymi. Znaczna liczba osób z depresją umiera śmiercią samobójczą. W Unii Europejskiej co roku jest to ok. 48 tys. osób, wobec mniej więcej 23 tys. śmiertelnych ofiar wypadków na drogach.

Jak wynika ze statystyk WHO, co roku ok. 800 tys. ludzi na świecie umiera z powodu samobójstw, zaś liczba prób samobójczych jest ok. 20 razy większa. Oceniono, że działania profilaktyczne poprawiające opiekę i optymalizujące leczenie pacjentów z depresją mogą przyczynić się do ograniczenia liczby czynów samobójczych. Dostęp do leczenia depresji i zapobieganie samobójstwom to wyzwanie dla Europy.

Z powodu pandemii COVID-19 czynniki ryzyka depresji i samobójstwa, takie jak ograniczona opieka psychiatryczna, izolacja społeczna, zaburzony rytm dnia i stres związany z finansami, stały się bardziej powszechne. Ważna jest świadomość, że depresję można leczyć, skuteczne są psychoterapia lub leki przeciwdepresyjne albo połączenie obu metod.

Dyrektor biura Parlamentu Europejskiego w Polsce Witold Naturski przypomniał, że w 2020 r. europarlament przyjął rezolucję, zachęcającą instytucje unijne i rządy krajów członkowskich do działań na rzecz walki z depresją. Ponadto PE uznał zdrowie psychiczne za jedno z fundamentalnych praw człowieka. Naturski podkreślił wagę tworzenia lokalnych aliansów dla walki z depresją – trwałych „żywych” sieci osób, instytucji i organizacji współdziałających, by skutecznie wspierać osoby doświadczające depresji i zapobiegać zachowaniom samobójczym.

– W październiku 2022 r. spotkaliśmy się z burmistrzyniami i burmistrzami Warszawy, którzy podpisali deklarację wspierania działań na rzecz przeciwdziałania depresji. Cieszymy się, że dzisiejszą deklaracją przedstawiciele miast i gmin woj. śląskiego dołączają do tej niezwykle ważnej inicjatywy – podsumował Naturski.

Adresatami wtorkowej (23 maja) konferencji w Katowicach byli m.in. przedstawiciele samorządów, lekarze pierwszego kontaktu, psychologowie, dyrektorzy szkół, pedagodzy, organizacje pozarządowe i społeczności lokalne, gotowe do zaangażowania w nieformalne, lokalne alianse do walki z depresją. – Celem konferencji było zwiększenie zrozumienia i wiedzy o zdrowiu psychicznym w naszych społecznościach, szkołach, miejscach pracy i w domu – podali organizatorzy.

 
© 2024 Termedia Sp. z o.o. All rights reserved.
Developed by Bentus.