Jak długo powinniśmy oznaczać PSA w surowicy u chorych po radykalnej prostatektomii?
Autor: Dr Mackiewicz
Data: 28.03.2011
Źródło: S. Loeb, Z. Feng, A. Ross, B. J. Trock, E. B. Humphreys, P. C. Walsh. Can PSA testing stop 10 years after radical prostatectomy? J Clin Oncol 29: 2011 (suppl 7; abstr 179) .
U mężczyzn po radykalnej prostatektomii jeśli nie obserwowano wznowy choroby w okresie dłuższym niż 10 lat od zabiegu operacyjnym, a których długość życia jest ograniczona wydaje się być bezpieczne aby zaprzestać badania PSA w surowicy.
Podstawową metodą służącą do monitorowania wznowy chorych po radykalnej prostatektomii jest oznaczanie stężenia PSA (Prostate Specific Antigen – swoisty antygen sterczowy) w surowicy krwi 3, 6 i 12 miesięcy po zabiegu operacyjnym, następnie co 6 miesięcy przez 3 lata i później co 12 miesięcy. Do wznowy biochemicznej po radykalnej prostatektomii dochodzi najczęściej w ciągu pierwszych pięciu lat po zabiegu operacyjnym. Optymalny czas oznaczania PSA w celu wykrycia późnej wznowy choroby nie jest znany.
W badaniu retrospektywnym przeprowadzonym w John Hopkins University w Baltimore kontrolą po radykalnej prostatektomii objęto 10 609 mężczyzn. U 1684 zaobserwowano wzrost PSA > 0.2 ng/ml – chorzy ci nie otrzymywali wcześniej hormonoterapii ani radioterapii. Wznowy biochemiczne u 77%, 16%, 4,9% i 1,5% chorych pojawiły się odpowiednio w ciągu <5, 5-10, 10-15 i >15 lat. Większość progresji choroby obserwowano w trakcie pierwszych 10 lat, jednak 6,4% obserwowano po dłuższym okresie. Późna wznowa choroby wiązała się z korzystnymi czynnikami patologicznymi i dobrym rokowaniem u tych chorych. Ryzyko rozwinięcia choroby przerzutowej lub zgonu z powodu raka prostaty było niewielkie. Autorzy badania dodają, że pacjenci u których nie obserwowano progresji choroby w ciągu 10 lat od radykalnej prostatektomii powinni być informowani, że ryzyko wznowy i śmierć z powodu raka prostaty jest niewielka. U chorych, u których pierwotnie obserwowano niski wynik w skali Gleasona (<6) nie rozwijały się przerzuty i nie umierali oni z powodu raka prostaty, nawet jeśli obserwowano u nich późną wznowę choroby. U tych mężczyzn oraz u chorych, u których długość życia jest ograniczona wydaje się być bezpieczne aby zaprzestać badania PSA w surowicy jeśli upłynęło więcej niż 10 lat od zabiegu operacyjnym.
W badaniu retrospektywnym przeprowadzonym w John Hopkins University w Baltimore kontrolą po radykalnej prostatektomii objęto 10 609 mężczyzn. U 1684 zaobserwowano wzrost PSA > 0.2 ng/ml – chorzy ci nie otrzymywali wcześniej hormonoterapii ani radioterapii. Wznowy biochemiczne u 77%, 16%, 4,9% i 1,5% chorych pojawiły się odpowiednio w ciągu <5, 5-10, 10-15 i >15 lat. Większość progresji choroby obserwowano w trakcie pierwszych 10 lat, jednak 6,4% obserwowano po dłuższym okresie. Późna wznowa choroby wiązała się z korzystnymi czynnikami patologicznymi i dobrym rokowaniem u tych chorych. Ryzyko rozwinięcia choroby przerzutowej lub zgonu z powodu raka prostaty było niewielkie. Autorzy badania dodają, że pacjenci u których nie obserwowano progresji choroby w ciągu 10 lat od radykalnej prostatektomii powinni być informowani, że ryzyko wznowy i śmierć z powodu raka prostaty jest niewielka. U chorych, u których pierwotnie obserwowano niski wynik w skali Gleasona (<6) nie rozwijały się przerzuty i nie umierali oni z powodu raka prostaty, nawet jeśli obserwowano u nich późną wznowę choroby. U tych mężczyzn oraz u chorych, u których długość życia jest ograniczona wydaje się być bezpieczne aby zaprzestać badania PSA w surowicy jeśli upłynęło więcej niż 10 lat od zabiegu operacyjnym.
