Nowe europejskie wytyczne postępowania w raku odbytu

Zapadalność na raka odbytu wynosi 1 na 100 000 mieszkańców na rok. W Europie odnotowuje się ok. 2100 nowych przypadków rocznie; wśród chorych przeważają kobiety. Występowanie raka odbytu w 80% jest związane z infekcją wirusem brodowczaka ludzkiego (HPV, human papilloma virus). Odsetek pięcioletnich przeżyć wynosi w Europie Środkowej 66%, a krajach Europy Wschodniej 44%. Europejskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej (ESMO, European Society for Medical Oncology), Europejskie Towarzystwo Chirurgii Onkologicznej (ESSO, European Society of Surgical Oncology) i Europejskie Towarzystwo Radioterapii i Onkologii (ESTRO, European Society of Radiotherapy and Oncology) przygotowały wspólne wytyczne postępowania w raku odbytu.

Jak podkreślili autorzy, leczenie raka odbytu powinno być interdyscyplinarne; z tego względu przygotowana publikacja obejmuje różnorodne zagadnienia leżące w obszarze zainteresowań onkologów, chirurgów i radioterapeutów. W oparciu o dostępne dane z badań klinicznych eksperci trzech towarzystw potwierdzili, że podstawą leczenia jest leczenie skojarzone radioterapią wiązką zewnętrzną i 5-fluorouracylem oraz mitomycyną. Wyjątek stanowią ogniska nowotworowe o średnicy mniejszej niż 2 cm, które można usunąć bez utraty funkcji zwieraczy. Stosowanie chemioterapii adjuwantowej cisplatyną okazało się być nieskuteczne, a w leczeniu skojarzonym z 5-fluorouracylem łatwiejsze jest podawanie mitomycyny. W radioterapii dawka powinna wynosić co najmniej 45 Gy, a dodatkowa dawka na ognisko pierwotne może wynosić od 15 do 25 Gy. Głównym celem leczenia jest ograniczenie miejscowego rozrostu guza. Jest wskazane, żeby ocena wyników leczenia była przeprowadzana w 26 tygodniu po jego zakończeniu. Podstawową metodą oceny skutków leczenia jest badanie per rectum. Metodami uzupełniającymi są obrazowanie rezonansu magnetycznego, tomografia komputerowa i pozytronowa tomografia emisyjna. Autorzy zwrócili uwagę, że techniki chirurgiczne stosowane w leczeniu raka odbytu z przerzutami i raka odbytnicy z przerzutami różnią się. Uważa się, że do zmniejszenia częstości występowania raka odbytu może doprowadzić stosowanie szczepionki przeciw HPV.