Szokujące odkrycie funkcjonalnych synaps w raku płuca

Najnowsze badanie redefiniuje nasze rozumienie biologii raka drobnokomórkowego płuca. Okazuje się, że po transformacji komórki SCLC zachowują się jak „pasożyty neuronalne”, przechwytując sygnały synaptyczne dla własnych korzyści. 

Rak drobnokomórkowy płuca (SCLC) to jeden z najbardziej agresywnych i śmiertelnych nowotworów. Choć SCLC wywodzi się z komórek neuroendokrynnych, dotychczasowa wiedza o jego biologii opierała się niemal wyłącznie na analizie mutacji genetycznych i szlaków metabolicznych. Niedawno odkryto, że glejaki – nowotwory mózgu – potrafią tworzyć fizyczne połączenia (synapsy) z neuronami, "kradnąc" sygnały nerwowe do stymulacji własnego wzrostu. Czy guz obwodowy, rozwijający się w płucach, może posiadać tę samą zdolność? Najnowsze badanie opublikowane w „Nature” dostarcza szokującej odpowiedzi: tak.

Wykorzystując zaawansowane techniki inżynierii genetycznej i elektrofizjologii, naukowcy zbadali molekularne i funkcjonalne właściwości komórek SCLC u myszy i ludzi. Analiza genetyczna ujawniła, że komórki nowotworu aktywują geny odpowiedzialne za tworzenie synaps i przekaźnictwo nerwowe. Aby zweryfikować, czy te struktury działają, badacze użyli m.in. optogenetyki i precyzyjnych pomiarów prądów błonowych.

Wyniki są jednoznaczne: komórki raka drobnokomórkowego płuca potrafią tworzyć w pełni funkcjonalne synapsy z neuronami. Wykazano, że komórki guza aktywnie odbierają sygnały nerwowe za pośrednictwem receptorów dla glutaminianu (NMDA) oraz receptorów GABA. To "wpięcie się" w układ nerwowy nie jest przypadkowe – eksperymenty dowiodły, że sygnały płynące z neuronów (np. nerwu błędnego) bezpośrednio stymulują komórki SCLC do szybszych podziałów. Co kluczowe dla przyszłych terapii, zablokowanie sygnalizacji opartej na glutaminianie w modelu mysim skutecznie hamowało wzrost guza.

Badanie to redefiniuje nasze rozumienie biologii raka drobnokomórkowego płuca. Okazuje się, że po transformacji komórki SCLC zachowują się jak „pasożyty neuronalne”, przechwytując sygnały synaptyczne dla własnych korzyści. Czy zatem blokowanie tych sygnałów może być celem przyszłych terapii? Badanie dostarcza silnych argumentów, by traktować ten trop jako nowy, niezwykle obiecujący kierunek w poszukiwaniu skutecznych leków onkologicznych.