Deficyt empatii: osobowość antyspołeczna czy zaburzenie ze spektrum autyzmu – diagnoza różnicowa

Mężczyzna, 25 lat, zgłosił się na całodobowy oddział psychoterapii z podejrzeniem osobowości unikającej. Skarżył się na lęk przed ludźmi i sytuacjami społecznymi, poczucie bycia niezrozumianym i trudności w utrzymaniu pracy. W trakcie leczenia zaobserwowano szczególny sposób budowania relacji z innymi pacjentami. Mężczyzna nie wykazywał zainteresowania członkami grupy i procesem psychoterapii. Podczas sesji grupowych trwał w zamyśleniu, nie okazywał empatii. Jego komentarze były dziwaczne i kontrowersyjne. Podejrzewano zaburzenia osobowości, a także zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) i zespół Aspergera. Po przeprowadzeniu wywiadu z rodziną i rzetelnej diagnostyki łączącej badanie psychiatryczne, psychologiczne, neuropsychologiczne i fizykalne u pacjenta rozpoznano całościowe zaburzenia rozwoju inaczej nieokreślone. Początkowo oceniony przez grupę jako antyspołeczny, w wyniku postawienia diagnozy i interwencji psychoterapeutycznych otrzymał niezbędną pomoc. Artykuł wskazuje na trudności w diagnozowaniu dorosłych osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu oraz konieczność wnikliwej diagnozy i współpracy interdyscyplinarnej mogącej skrócić cierpienie pacjenta.

A 25-year-old patient reported to a 24-hour psychotherapy unit with a suspected avoidance personality. He complained of fear of people, social situations, a feeling of being misunderstood, and difficulties in maintaining work. A special way of building relationships with other patients was observed during the treatment. He lacked interest in the group members and the psychotherapy. During group sessions, he remained thoughtful and non-empathetic. His comments were bizarre and controversial. The diagnostic hypotheses oscillated from personality disorders to ADHD and Asperger syndrome. After an interview with his family and a reliable diagnosis combining psychiatric, psychological, neuropsychological, and physical examination, he was diagnosed with “overall disorders of unspecified development”. Initially assessed by the group as anti-social, he received the necessary help due to defining the diagnosis and psychotherapeutic interventions. The article points out the difficulties in diagnosing adults with ASD and the need for careful diagnosis and interdisciplinary cooperation shortening the patient’s suffering.