Stan przedcukrzycowy a nerki – niewidzialne zagrożenie

Dotychczasowe badania przynosiły niejednoznaczne wyniki dotyczące wpływu stanu przedcukrzycowego na funkcję nerek. Najnowsze badanie weryfikuje to zagrożenie, wykorzystując „złoty standard” diagnostyki – bezpośredni pomiar GFR (mGFR).

Powszechnie wiadomo, że pełnoobjawowa cukrzyca dewastuje nerki, ale czy proces ten rozpoczyna się już na etapie stanu przedcukrzycowego, gdy glikemia jest jedynie nieznacznie podwyższona? Dotychczasowe badania przynosiły niejednoznaczne wyniki, prawdopodobnie z powodu ograniczeń szacunkowej oceny filtracji kłębuszkowej (eGFR) w górnym zakresie normy. Najnowsze, prospektywne badanie opublikowane w „Kidney International” weryfikuje to zagrożenie, wykorzystując „złoty standard” diagnostyki – bezpośredni pomiar GFR (mGFR).

W badaniu obserwowano grupę prawie 1600 Europejczyków w średnim wieku, bez cukrzycy i chorób nerek, przez okres do 11 lat. Kluczowym elementem metodologii badania była precyzyjna ocena GFR za pomocą klirensu joheksolu – badanie to pozwala na wychwycenie subtelnych zmian, które umykają standardowym testom. Porównano tempo spadku filtracji kłębuszkowej u osób z normoglikemią oraz u osób ze stanem przedcukrzycowym (zdefiniowanym według kryteriów WHO lub ADA).

Wyniki ujawniły niepokojącą rozbieżność między tym, co widzimy w rutynowych badaniach, a tym, co faktycznie dzieje się w nerkach. U osób ze stanem przedcukrzycowym (wg WHO) stwierdzono istotnie szybsze tempo spadku mierzonego GFR (o 0,30 ml/min/rok więcej niż u zdrowych). Ryzyko wystąpienia przyspieszonej utraty funkcji nerek było w tej grupie aż 2,6-krotnie wyższe. Co jednak najbardziej uderzające: zależności tej nie wykryto, gdy analizowano standardowy wskaźnik eGFR oparty na kreatyninie lub cystatynie C. Rutynowe testy laboratoryjne pozostawały „ślepe” na postępujące uszkodzenie, fałszywie zapewniając o bezpieczeństwie.

Badanie to obala mit, obojętności stanu przedcukrzycowego dla nerek. Dowodzi, że patologiczne procesy rozpoczynają się na długo przed diagnozą cukrzycy i mogą być maskowane przez niedoskonałość powszechnie stosowanych metod diagnostycznych (eGFR).