Przeregulowane szpitalnictwo ►

Z powodu mnóstwa przepisów – nakazów i zakazów – dyrektorzy szpitali stali się trybikami w wielkiej machinie i administratorami, a nie (jak powinni) organizatorami pracy podmiotów leczniczych. Na niewiele spraw mają wpływ, mnóstwo za to od nich się wymaga, ograniczając pomysłowość i umiejętności zarządcze. Przykłady: normy „meblowe”, przepisy własnościowe, RODO, KSK i wypłaty.

• W szpitalnictwie obowiązują normy „meblowe” – zdaniem prezesa Polskiej Federacji Szpitali prof. Jarosława J. Fedorowskiego to nadregulacja
• Dyrektorzy mają kłopoty, aby w nowoczesny sposób prowadzić politykę kadrową w szpitalach. Ogranicza się ich działania
• Przez RODO pracownicy szpitali mają trudności z wysyłaniem zawiadomień o działaniach profilaktycznych do pacjentów
• Problemem okazują się niektóre nadregulacje Krajowej Sieci Kardiologicznej
• Prezes Fedorowski twierdzi, że kształtowanie wynagrodzeń to jedno z podstawowych narzędzi zarządczych. – Przymus ustalania pensji według odgórnych uregulowań jest niewłaściwy – mówi

Kolejne rozporządzenie i ustawy blokują dyrektorów szpitali – regulacji jest coraz więcej.

O części z nich w rozmowie z „Menedżerem Zdrowia” mówi prezes Polskiej Federacji Szpitali Jarosław J. Fedorowski.

Wypowiedź eksperta poniżej, pod wideo dalsza część tekstu.

To ludzie – nie meble

Ekspert zaczyna od kadr, porównując dyrektorów szpitali do zarządzających innymi instytucjami.

– W szpitalach obowiązują przepisy dotyczące zatrudnienia lekarzy i pielęgniarek w przeliczeniu na oddziały i łóżka szpitalne, które w branży menedżerskiej określa się czasem jako normy „meblowe” – stwierdza prof. Jarosław J. Fedorowski, podając przykłady.

– Liczba łóżek przewidzianych na jeden etat lekarski na szpitalnych oddziałach zachowawczych wynosi dwanaście, a na zabiegowych osiem. Co do pielęgniarek, na jedno łóżko na oddziale intensywnej terapii musi przypadać co najmniej jedna na każdej zmianie, a na chirurgicznych i internistycznych – na dziesięć łóżek co najmniej jedna pielęgniarka na każdej zmianie – wymienia ekspert.

Zdaniem prezesa Fedorowskiego to nadregulacja.

– To dyrektorzy, a raczej kadra zarządzająca, w której skład wchodzą menedżerowie medycy, powinni zarządzać łóżkami i oddziałami, a przede wszystkim personelem medycznym, w sposób elastyczny – dostosowany do potrzeb pacjentów. Ci ludzie po prostu na tym znają się najlepiej. Nowoczesny szpital to przede wszystkim nie liczba łóżek, ale miejsce, w którym najważniejszy jest efekt zdrowotny – liczba wyleczonych pacjentów. Zarządzający powinni być oceniani za wyniki leczenia, wtedy wiele regulacji zewnętrznych mogłoby odejść do lamusa – podkreśla.

Prof. Fedorowski jako doświadczony szpitalnik i menedżer zwraca też uwagę na normy dotyczące lekarzy określonych specjalizacji na oddziałach – te, jak twierdzi, są zbyt szczegółowe.

– Dyrektorzy mają kłopoty, aby w nowoczesny sposób prowadzić politykę kadrową. Ogranicza się ich działania, wymuszając obsadę oddziałów przez przedstawicieli specjalizacji szczegółowych, nie pozwalając przy tym korzystać z pomocy bardziej „wielofunkcyjnych” lekarzy – jak chirurg ogólny, internista, hospitalista, co szczególnie byłoby pożądane podczas dyżurów nocnych – mówi.

Prezes Fedorowski przyznaje, że dyrektorzy nie mogą sobie pozwolić na zatrudnienie personelu pomocniczego w takim stopniu, w jaki byłby dostosowany do zmieniającej się dynamicznie sytuacji w szpitalu.

– W pewnych sytuacjach należałoby zatrudniać więcej opiekunów medycznych, to jednak niejako koliduje z normami pielęgniarskimi i idącymi za nimi wymaganiami NFZ – twierdzi.

Własność – trudność

Jarosław J. Fedorowski mówi też o formach własnościowych.

– Dyrektorzy samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej zwracają uwagę, że przepisy ograniczają działania SPZOZ, które zgodnie z nimi nie są przedsiębiorstwami, co powoduje, że menedżerowie nie mogą starać się o pieniądze z niektórych dotacji. Natomiast szefowie szpitali-spółek należących do sieci szpitali mówią o nadregulacji dotyczącej działalności szpitalnej, która jest opodatkowana, choć prowadzona de facto nie dla zysku – opisuje.

Niejeden dzień

Ogranicza także możliwość kontraktowania niektórych procedur.

– Sporo mówi się o leczeniu w trybie jednego dnia i sugeruje, że należałoby pomagać w taki sposób, aby pacjenci byli jak najkrócej w szpitalach. Czasami jest to jednak trudne, bo okazuje się, że jeśli szpital w umowie z Narodowym Funduszem Zdrowia ma zakontraktowany jakiś rodzaj działalności w trybie stacjonarnym – na przykład chirurgię ogólną – to wtedy już jest problem z „przerzuceniem” części leczenia chirurgicznego do trybu chirurgii jednego dnia.

Papieskie RODO

Mowa też o przeregulowaniu w przypadku Ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych.

– Przez RODO pracownicy szpitali mają kłopot z wysyłaniem zawiadomień do pacjentów o działaniach profilaktycznych. Wydaje się, że w tej sytuacji jesteśmy bardziej papiescy od papieża – ocenia.

Niemobilny sprzęt

Ekspert zwraca również uwagę na to, że sprzęt szpitalny jest coraz bardziej mobilny – a w przepisach tego się nie uwzględnia.

– Kilkanaście lat temu w jednym z holenderskich szpitali widziałem poradnie, w których nie było poszczególnych stałych gabinetów specjalizacji lekarskich. W zależności od potrzeby transportowano tam odpowiedni sprzęt – lekarze udzielali pomocy, po czym aparatura wyjeżdżała razem z nimi, a nastepnego dnia gabinet zmieniał swoje zadania w zależnosci od potrzeb pacjentów, oczywiscie nie we wszystkich przypadkach. To w Polsce jest jeszcze często nawet nie do pomyślenia – opisuje Fedorowski.

Kłopotliwy kilometr

Problemem okazują się niektóre nadregulacje Krajowej Sieci Kardiologicznej.

– W proponowanych przepisach jest zapis o odległości podmiotów, które miałyby być w KSK, do centrum rehabilitacji. Podaje się konkretną liczbę kilometrów. Jest zagrożenie, że dobrze funkcjonujące pracownie kardiologii inwazyjnej mogą nie znaleźć się w sieci, bo zabraknie kilometra lub dwóch – mówi Fedorowski w „Menedżerze Zdrowia”.

Wypłaty nie do zapłaty

Ekspert mówi też o lipcowych podwyżkach zapisanych w ustawie o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych.

– Porównując ją do zagranicy, można określić ją jako nadregulację – mówi.

– Kształtowanie wynagrodzeń to jedno z podstawowych narzędzi zarządczych. Przymus ustalania pensji według odgórnych uregulowań jest niewłaściwy. To dyrektorzy odpowiadają za finanse szpitala i to oni powinni ustalać wysokość wypłat, biorąc pod uwagę bardzo różne czynniki – podsumowuje prezes Fedorowski, konstatując, że zarządzającym szpitalami zbyt mało się ufa, choć to bardzo dobrze wykształcona kadra, aczkolwiek niewystarczająco doceniana.

Polska Federacja Szpitali jest w trakcie badań ankietowych dyrektorów szpitali działających w różnych modelach własnościowych – wstępne wyniki nie napawają niestety optymizmem. Wkrótce opublikujemy wyniki.

Biurokracja kradnie czas pacjentowiNadmierne regulacje to nie tylko problem polskiej gospodarki, ale także ochrony zdrowia i przedsiębiorców, jakimi są lekarze rodzinni, prowadzący przychodnie podstawowej opieki zdrowotnej. Lekarze narzekają na nadmierną sprawozdawczość.

Przeczytaj także: „Należałoby ustalić górną granicę zarobków lekarzy”, „Drżenie o wynagrodzenie” i „Wymarzone normy zatrudnienia Grażyny Cebuli-Kubat”.