Szczepionka mRNA przeciw grypie – wyższa skuteczność za cenę gorszej tolerancji?

W dużym badaniu III fazy bezpośrednio porównano skuteczność i bezpieczeństwo szczepionek opartych na nukleozydowo modyfikowanym mRNA (modRNA) z tradycyjną szczepionką.

Grypa pozostaje jednym z największych wyzwań zdrowia publicznego, niejednokrotnie wymykając się spod epidemiologicznej kontroli mimo dostępności szczepień. Naukowcy upatrują szansy na zmianę tego stanu rzeczy w szczepionkach opartych na nukleozydowo modyfikowanym mRNA (modRNA). Po obiecujących wynikach wczesnych faz nadszedł czas na ostateczny sprawdzian. W dużym badaniu III fazy bezpośrednio porównano skuteczność i bezpieczeństwo tych preparatów z tradycyjną szczepionką.

W międzynarodowym badaniu klinicznym wzięło udział prawie 18,5 tysiąca zdrowych dorosłych w wieku od 18 do 64 lat. Uczestników losowo przydzielono do jednej z dwóch grup: otrzymującej eksperymentalną, czterowalentną szczepionkę mRNA lub standardową szczepionkę przeciwgrypową. Głównym celem badania była ocena tzw. względnej skuteczności, czyli sprawdzenie, czy nowa technologia chroni przed zachorowaniem na grypę lepiej niż obecnie dostępne preparaty.

Wyniki badania dostarczają pozytywnych wyników oraz pewnych zastrzeżeń. Szczepionka mRNA okazała się statystycznie skuteczniejsza od tradycyjnej. Wskaźnik względnej skuteczności wyniósł 34,5 proc., co oznacza, że ryzyko zachorowania na grypę (wywołaną głównie przez szczepy A/H3N2 i A/H1N1) było o ponad jedną trzecią niższe w grupie mRNA w porównaniu z grupą kontrolną.

Ten sukces kliniczny został jednak okupiony gorszą tolerancją szczepionki mRNA – częściej wywoływała reakcje miejscowe (70 proc. vs 43 proc.) oraz ogólnoustrojowe (66 proc. vs 49 proc.). Gorączka wystąpiła u 5,6 proc. pacjentów po szczepionce mRNA, w porównaniu z zaledwie 1,7 proc. po szczepionce tradycyjnej. Co ciekawe, w badaniach immunologicznych szczepionka mRNA wywołała słabszą odpowiedź przeciwko wirusom grypy typu B.

Badanie potwierdza ogromny potencjał technologii mRNA, jednak za wyższą skuteczność pacjenci płacą cenę w postaci gorszej tolerancji szczepienia. To wyraźny sygnał, że dalszy rozwój tej obiecującej metody musi skupić się na poprawie jej profilu bezpieczeństwa.