Likwidują pediatrię

Lecznice zawieszają lub likwidują oddziały pediatryczne. Przestają być one w szpitalach potrzebne. I nie chodzi tylko o demografię.

Szpitalne oddziały dziecięce przegrywają nierówną walkę z demografią. Według danych Naczelnej Rady Lekarskiej w ostatnich latach zamknięto lub czasowo zawieszono działalność kilkudziesięciu oddziałów dziecięcych. W tym roku dołączą do nich kolejne – informuje o tym „Dziennik Gazeta Prawna”, podając, że w kilku województwach szpitale czasowo lub na stałe likwidują swoje oddziały pediatrii, ponieważ te przynoszą im straty.

Drastyczny spadek urodzeń

Oddziały pediatryczne przestają być potrzebne z powodów demograficznych. W 2024 r. urodziło się najmniej dzieci w powojennej historii Polski, bo zaledwie 252 tys. W latach 80. ubiegłego wieku porodów było ok. 800 tys. rocznie, a na początku kolejnej dekady, gdy tworzona była obecna sieć oddziałów pediatrycznych, było ich wciąż powyżej pół miliona rocznie.

– Mamy drastyczny spadek urodzeń w odniesieniu do lat 90., kiedy normą były cztery oddziały, a wśród nich pediatra, w każdym powiecie. Ponieważ dzieci jest dużo mniej, siłą rzeczy ta baza jest nieadekwatna do potrzeb. Te oddziały nie są potrzebne – podkreśla Jerzy Gryglewicz, ekspert rynku medycznego z Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego w Warszawie.

Dlatego – jak podaje „Dziennik Gazeta Prawna” – trwa proces cichej likwidacji oddziałów pediatrycznych. Najczęstszy scenariusz to wystąpienie do wojewody o czasowe zawieszenie działalności oddziału, maksymalnie na pół roku. Obecnie z tej możliwości korzystają szpitale powiatowe m.in. z województw podlaskiego, podkarpackiego, łódzkiego i mazowieckiego. 

Dyrektorzy szpitali nie kryją, że czasowe zawieszenie jest wstępem do całkowitej likwidacji pediatrii.

Taka sytuacja jest w szpitalu w Skarżysku-Kamiennej, który początkowo zawiesił działalność na pół roku. W tym czasie część personelu odeszła na emeryturę, a część zmieniła miejsce pracy i ostatecznie we wrześniu tego roku rozpoczęto procedurę jego likwidacji. Szpital miał średnie obłożenie łóżek na poziomie 22 proc. i generował zadłużenie szpitala.

Podobnie w Szpitalu Powiatowym w Czarnkowie, gdzie najpierw zawieszono pediatrię na dwa miesiące, ale z końcem roku nastąpi jej likwidacja.

Etatów tyle, ile łóżek 

W ich ślady mogą iść następne szpitale.

– Na ośmiołóżkowym oddziale pediatrii w moim szpitalu obecnie jest dwoje dzieci, a musi się nimi zajmować osiem osób. To w żaden sposób nie spina się finansowo – mówi Piotr Selwesiuk, dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Bielsku Podlaskim.

Sytuację komplikuje fakt, że szefowie szpitali, mimo że szpitalne pediatrie świecą pustkami, muszą zapewnić całodobową obsadę personelu zgodnie z normami zatrudnienia odgórnie narzuconymi przez przepisy.

– Jeżeli jest dwoje dzieci na oddziale, to po co dwóch lekarzy? Dlaczego etaty pielęgniarskie są przypisane do łóżek, skoro większość z nich jest pusta, a nie do pacjentów – pyta retorycznie Piotr Sylwesiuk.

Coraz mniej pediatrów 

Dodatkowym problemem jest niedobór pediatrów, odnotowywany pomimo stałego spadku populacji dzieci.

Według danych Naczelnej Izby Lekarskiej lekarzy dziecięcych jest ok. 15 tys., a wśród nich aż 6,8 tys. z pierwszym stopniem specjalizacji, co oznacza, że kształcili się w starym, dwustopniowym systemie na podstawie przepisów jeszcze z lat 80. XX wieku.

– Pediatrzy są tą grupą zawodową wśród lekarzy, której średni wiek to 58 lat. Są zaawansowani wiekowo i rzeczywiście w ostatnim czasie zdarzały się przypadki likwidacji oddziału z powodu braku pediatrów – stwierdza Jerzy Gryglewicz.

Zdaniem ekspertów powodem zamknięcia w przyszłości kolejnych oddziałów pediatrii mogą być również inne czynniki.

– 40 proc. zapotrzebowania na oddziałach pediatrycznych wiązało się z leczeniem konsekwencji zakażeń rotawirusami. Od kilku lat upowszechniły się szczepienia przeciwko rotawirusom i liczba dzieci, które wymagają hospitalizacji, z roku na rok spada – wskazuje Jarosław Kozera, ekspert ds. ochrony zdrowia.

Przeczytaj także: „Nie w każdym powiecie musi być szpital”.