Hormonalne czynniki ryzyka krwotoku podpajęczynówkowego u kobiet

Algra i wsp. wykonali przegląd systematyczny, w którym ocenili wpływ czynników hormonalnych na ryzyko krwotoku podpajęczynówkowego u kobiet. Ryzyko było o ok. 30% większe u kobiet przyjmujących dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne oraz po menopauzie.

Uważa się, że krwotok podpajęczynówkowy stanowi do 7% wszystkich przypadków udarów mózgu (9/100 000 osób/rok) [1,2]. Choć jego przyczyną może być uraz głowy, 85% przypadków krwotoku podpajęczynówkowego jest spowodowanych pęknięciem tętniaka. U kobiet po menopauzie ryzyko krwotoku podpajęczynówkowego wzrasta i staje się o ok. 25% wyższe niż w populacji mężczyzn w tym samym wieku. Algra i wsp. przeprowadzili przygląd systematyczny artykułów opublikowanych po 1985 r., aby zidentyfikować wpływ czynników hormonalnych na występowanie krwotoku podpajęczynówkowego u kobiet. Analizę statystyczną przeprowadzono w oparciu o dane pochodzące z 16 badań. Stwierdzono, że iloraz ryzyka krwotoku podpajęczynówkowego w ciąży i połogu wyniósł 0.40. Przyjmowanie dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych było związane z ilorazem szans krwotoku podpajęczynówkowego wynoszącym 1.31. W badaniu przeprowadzonym przez Algra i wsp. iloraz szans wystąpienia krwotoku podpajęczynówkowego u kobiet po menopauzie był równy 1.29, a u kobiet stosujących hormonalną terapię zastępczą wyniósł 0.86. W grupach kobiet, które stosowały w przeszłości antykoncepcję doustną lub hormonalną terapię zastępczą, iloraz szans krwotoku obliczono na odpowiednio 0.86 i 0.74. Autorzy ocenili, że zebrane dane zdają się potwierdzać wpływ żeńskich hormonów płciowych na ryzyko krwotoku podpajęczynówkowego. Uznali jednocześnie, że charakter tej zależności pozostaje niejasny.

1. Feigin VL, Rinkel GJ, Lawes CM i wsp. Risk factors for subarachnoid hemorrhage: an updated systematic review of epidemiological studies. Stroke 2005; 36(12): 2773–80.
2. De Rooij NK, Linn FH, Van der Plas JA i wsp. Incidence of subarachnoid haemorrhage: a systematic review with emphasis on region, age, gender and time trends. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2007; 78(12): 1365–72.