Im większe pieniądze, tym więcej wymogów

Kto chce zajmować się opieką paliatywną albo hospicyjną i liczy na kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia o wartości ponad 2 milionów złotych, musi brać pod uwagę konieczność uzyskania opinii o celowości inwestycji.

Sprawa dotyczyła kobiety prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, która chciała na Podkarpaciu uruchomić hospicjum domowe i starała się o 10-letni kontrakt w zakresie opieki paliatywnej i hospicyjnej (OPH). Kobieta wystartowała w odpowiednim konkursie, ale bez powodzenia. Choć w terminie wpłynęło pięć ofert, to komisja konkursowa odrzuciła jednak propozycję kobiety – powołała się na brak dołączenia opinii wojewody co do celowości inwestycji – pisze portal Prawo.pl.

Opinia o celowości inwestycji 

Podstawą prawną decyzji NFZ, a potem orzeczeń sądowych były art. 95d i art. 149 ust. 1 pkt 9 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2025 r. poz. 1461). Zgodnie z tymi przepisami, odrzuca się ofertę, jeżeli świadczeniodawca nie posiada pozytywnej opinii o celowości inwestycji.

Obowiązek uzyskania pozytywnej opinii o celowości inwestycji spoczywa nie tylko na tym, który na terenie województwa chce utworzyć nowy podmiot leczniczy, nowe jednostki lub komórki organizacyjne zakładu leczniczego. Obowiązek ten ma również ten, który zamierza realizować inną inwestycję dotyczącą wykonywania działalności leczniczej, polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Jak zauważa portal, należy to rozumieć szeroko - nie tylko do utworzenia nieistniejących jeszcze podmiotów, ale także do inwestycji, których skutkiem jest zmiana zakresu udzielanych świadczeń wykonywanych przez funkcjonujące już podmioty.

Podmioty wykonujące działalność leczniczą (bądź zamierzające wystartować z taką działalnością) albo planujące utworzyć podmiot leczniczy, powinny wystąpić do wojewody (albo, w szczególnych przypadkach, do ministra zdrowia) z wnioskiem o zaopiniowanie celowości inwestycji.

Dlaczego zażądano tego dokumentu od zainteresowanej do prowadzenia hospicjum domowego? Komisja zauważyła, że pojęcie inwestycji dotyczącej wykonywania działalności leczniczej jest bardzo szerokie i nie odnosi się jedynie do utworzenia nieistniejących jeszcze podmiotów, ale także do inwestycji, których skutkiem jest zmiana zakresu udzielanych świadczeń wykonywanych przez funkcjonujące już podmioty. Dlatego też skierowano wezwanie do kobiety jako do podmiotu wykonującego już działalność leczniczą. Do 2017 r. świadczyła ona co prawda usługi kontraktowe z NFZ, ale od tego czasu upłynęło już ponad siedem lat i dużo mogło się w tym czasie zmienić.

Przerwa w kontraktowaniu 

Kobieta złożyła dwa protesty dotyczący odrzucenia jej oferty. Pierwszy dotyczy braku doręczenia wezwania do uzupełnienia dokumentacji, drugi zaś dotyczył zasadności wzywania do złożenia oświadczenia, czy w stosunku do złożonej oferty zachodzą przesłanki określone w art. 95d ustawy bez zweryfikowania posiadanych przez NFZ informacji i dostępnych rejestrów publicznych. Komisja podkreśliła, że co prawda w przeszłości kobieta świadczyła już usługi na podstawie umowy z NFZ, ale tylko do 2017 r. i uzyskanie potrzebnych danych z innych źródeł nie było możliwe. W konsekwencji doszło do odrzucenia w całości oferty złożonej przez tę kobietę.

Komisja konkursowa tłumaczyła ponadto, że – kierując się zasadą równego traktowania świadczeniodawców - we wszystkich konkursach na opiekę paliatywną i hospicyjną (OPH) weryfikuje przesłanki zawarte w art. 95d w stosunku do nowych oferentów. Przez „nowych oferentów” komisja rozumie tych, którzy w chwili prowadzenia konkursu nie mieli zawartych z NFZ umów na OPH.

Poglądów chętnej do prowadzenia hospicjum nie podzielił nie tylko NFZ, ale też sądy obu instancji – Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie i Naczelny Sąd Administracyjny. W swoim orzeczeniu NSA potwierdził, że organy miały rację i oddalił skargę kasacyjną niedoszłej prowadzącej hospicjum domowe. Wyrok ten jest prawomocny.

Będą niewielkie zmiany

Resort zdrowia przygotowuje zmianę rozporządzenia z 14 października 2020 r. w w sprawie sposobu ogłaszania o postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, składania ofert, powoływania i odwoływania komisji konkursowej, jej zadań oraz trybu pracy. Zakłada ona częściową rezygnację z obowiązku weryfikacji oferentów, z którymi dotychczas nie zawarto umowy w zakresie świadczeń stanowiących przedmiot postępowania w sytuacjach, w których wiarygodność danego oferenta była badana w toku innego postępowania w rodzaju "leczenie szpitalne" w zakresie "programy lekowe" oraz w rodzajach "leczenie szpitalne i ambulatoryjna opieka specjalistyczna" w zakresie "chemioterapia" w okresie 12 miesięcy poprzedzających wszczęcie bieżącego postępowania dotyczącego tożsamych rodzajowo świadczeń.

Przeczytaj także: „Interpelacyjna rozmowa o opiece paliatywnej – Cieszyński pyta, Maciejewski odpowiada ”