Pielęgniarka nie straci uprawnień w ŚDS
Kierownictwo Ministerstwa Zdrowia zapowiedziało zmiany w ustawie o zawodach pielęgniarki i położnej – dotyczą między innymi rozszerzenia katalogu miejsc, gdzie pielęgniarki będą mogły pracować, zachowując ciągłość wykonywania zawodu.
Obecnie takie placówki, jak środowiskowe domy samopomocy (ŚDS), mieszkania wspomagane czy treningowe, centra seniora nie są wymienione w art. 4 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej. Przepis reguluje zasady wykonywania zawodu pielęgniarki i wymienia miejsca, gdzie ten zawód może być wykonywany. Z placówek wspierających, na podstawie ustawy o pomocy społecznej, są tam wymienione tylko domy pomocy społecznej.
Zachowanie ciągłości wykonywania zawodu
Już w zeszłym roku Małopolski Komitet Rozwoju Ekonomii Społecznej (MKRES) w piśmie do ministra zdrowia zwrócił uwagę, że brak uznania zatrudnienia w placówkach środowiskowych za wykonywanie zawodu pielęgniarki zagraża ciągłości opieki w tych miejscach i postulował uzupełnienie art. 4 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej o odpowiedni przepis.
– Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem dopuszcza się zatrudnienie pracowników realizujących świadczenia zdrowotne, w szczególności rehabilitacyjne i w zakresie opieki pielęgniarskiej, jeżeli potrzeby osób korzystających z danej placówki wskazują na konieczność codziennego świadczenia tych usług. Stanowisko Małopolskiego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej podkreśla, że przepisy ustawy o wykonywaniu zawodu pielęgniarki i położnej nie wskazują, aby praca pielęgniarek w tych podmiotach mogła być uznawana za wykonywanie zawodu pielęgniarki. W konsekwencji pielęgniarki, pracując w podmiotach ekonomii społecznej, takich jak środowiskowe domy samopomocy czy warsztaty terapii zajęciowej, ryzykują utratę prawa do wykonywania zawodu po 5 latach. Sytuacja ta powoduje mniejsze zainteresowanie pracą w podmiotach ekonomii społecznej i tym samym trudności w zapewnieniu opieki medycznej dla pracowników, uczestników lub podopiecznych tych podmiotów – tłumaczył Rafał Barański, zastępca dyrektora Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Krakowie.
Na problem zwróciła uwagę także posłanka Maja Nowak, która w interpelacji nr 13166 do Ministerstwa Zdrowia wymienił placówki środowiskowe, gdzie konieczne jest wsparcie pielęgniarki. Są to np. środowiskowe domy samopomocy, mieszkania treningowe i wspomagane, centra seniora, ośrodki wsparcia prowadzone na podstawie ustawy o pomocy społecznej czy placówki realizujące zadania z zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnościami finansowane między innymi przez PFRON.
Niektóre z placówek, na przykład zakłady aktywności zawodowej, mają obowiązek zapewnić opiekę medyczną swoim pracownikom. Tak stanowi ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
– Pielęgniarki i lekarze pracujący w tych jednostkach, mimo wykonywania czynności medycznych, nie mają zachowanej ciągłości wykonywania zawodu, a po pięciu latach takiego zatrudnienia mogą utracić prawo wykonywania zawodu – wskazała posłanka.
Równocześnie podkreśliła, że z perspektywy procesu deinstytucjonalizacji usług społecznych i zdrowotnych, prowadzonego zgodnie z Krajowym Planem Odbudowy i Strategią Rozwoju Usług Społecznych, niezbędne jest zapewnienie osobom z niepełnosprawnościami, chorującym psychicznie i osobom starszym dostępu do opieki medycznej w środowisku lokalnym, blisko miejsca zamieszkania
Będzie zmiana w ustawie
– Trwają prace nad nową ustawą o zawodach pielęgniarki i położnej, w której zaproponowano szerszy katalog miejsc zatrudnienia pielęgniarki, gdzie będą mogły wykonywać zawód, z uwzględnieniem ciągłości jego wykonywania, w tym m.in. środowiskowe domy samopomocy – poinformowała wiceminister zdrowia Katarzyna Kęcka.
Zaznaczyła, że zatrudnienie lekarza w placówkach środowiskowych i wspierających nie powoduje utraty prawa wykonywania zawodu lekarza.
Głos samorządu pielęgniarskiego
– W tej chwili taki projekt jeszcze nie trafił do naszych konsultacji. Jednak na pewno go poprzemy, bo uważamy, że to bardzo ważne i potrzebne rozwiązania – mówi Ewa Molka, wiceprezes Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych (NIPiP)
Zwraciła uwagę, że już mieszkańcy na przykład mieszkań treningowych są objęci opieką pielęgniarki środowiskowej w ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Dodała, że świadczenia pielęgniarskie są szczególnie potrzebne w placówkach wsparcia środowiskowego dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Wymagają one podawania leków, czasami dożylnie, dlatego profesjonalna opieka pielęgniarska jest często konieczna.
Przeczytaj także: „Miejsca szkoleniowe dla pielęgniarek w 2026 r.”.
