Skuteczność mezenchymalnych komórek macierzystych w zaburzeniach OUN
W badaniach dotyczących zastosowania mezenchymalnych komórek macierzystych u pacjentów z zaburzeniami ośrodkowego układu nerwowego (OUN) nie zaobserwowano ani poważnych działań niepożądanych, ani statystycznie istotnej poprawy, jednak wykazano tendencję do poprawy. Jakie czynniki mogą zwiększyć skuteczność tej metody leczenia?
Obecnie obserwuje się istotny wzrost liczby eksperymentalnych terapii opartych na komórkach macierzystych stosowanych w chorobach neurodegeneracyjnych. Większość zarejestrowanych do tej pory badań klinicznych opiera się na autologicznych mezenchymalnych komórkach macierzystych (mesenchymal stem cell – MSC) uzyskanych z tkanek somatycznych. Są one pozyskiwane są w sposób nieinwazyjny i stosunkowo łatwo dostępne, m.in. ze szpiku kostnego, tkanki tłuszczowej czy tkanek poporodowych. Niestety, po kilkudziesięciu latach badań istnieje tylko kilka prac wykazujących zdolność przeszczepionych MSC do integracji z uszkodzoną tkanką i funkcjonalnego przejęcia roli martwych komórek in vivo oraz w modelach zwierzęcych. Kwestionowany jest potencjał MSC do wielokierunkowego, dojrzałego różnicowania. Niemniej wyniki badań klinicznych wskazują na pewną poprawę funkcjonowania uszkodzonych narządów lub zahamowanie albo opóźnienie zachodzących procesów chorobowych.
W przeprowadzonych badaniach klinicznych nie zaobserwowano ani poważnych działań niepożądanych, ani statystycznie istotnej poprawy. Brak istotności statystycznej może wynikać ze stosunkowo niewielkiej liczby pacjentów biorących udział w badaniach klinicznych lub wysoce niespójnych protokołów badań. Większość z nich wykazuje jednak tendencję do poprawy u pacjentów leczonych MSC. W związku z tym nasuwa się pytanie, jakie czynniki związane z terapią opartą na MSC mogą być kluczowe i wpływać na lepszą odpowiedź terapeutyczną.
Autorki pracy opublikowanej w numerze 1/2022 „Folia Neuropathologica” analizują czynniki, które mogą zwiększyć skuteczność terapii opartej na MSC u pacjentów z patologią ośrodkowego układu nerwowego. Podsumowują własne doświadczenia przedkliniczne i kliniczne i porównują je z wynikami innych grup pracujących z MSC. Analizują znaczenie stosowanych procedur, w tym drogi podania komórek, liczby podanych komórek, określają bezpieczeństwo terapii w konkretnych zastosowaniach oraz korelację danych klinicznych (badanie płynu mózgowo-rdzeniowego) z cechami przeszczepionych komórek. Skupiają się na mechanizmach, które mogą być aktywowane przez dostarczenie MSC do ośrodkowego układu nerwowego.
Pełna treść artykułu: Anna Figiel-Dąbrowska, Monika Sypecka, Magdalena Chodkowska, Anna Sarnowska. Critical factors responsible for the therapeutic effect of mesenchymal stem/stromal cells in central nervous system disorders. Folia Neuropathol 2022; 60 (1): 1-9.
W przeprowadzonych badaniach klinicznych nie zaobserwowano ani poważnych działań niepożądanych, ani statystycznie istotnej poprawy. Brak istotności statystycznej może wynikać ze stosunkowo niewielkiej liczby pacjentów biorących udział w badaniach klinicznych lub wysoce niespójnych protokołów badań. Większość z nich wykazuje jednak tendencję do poprawy u pacjentów leczonych MSC. W związku z tym nasuwa się pytanie, jakie czynniki związane z terapią opartą na MSC mogą być kluczowe i wpływać na lepszą odpowiedź terapeutyczną.
Autorki pracy opublikowanej w numerze 1/2022 „Folia Neuropathologica” analizują czynniki, które mogą zwiększyć skuteczność terapii opartej na MSC u pacjentów z patologią ośrodkowego układu nerwowego. Podsumowują własne doświadczenia przedkliniczne i kliniczne i porównują je z wynikami innych grup pracujących z MSC. Analizują znaczenie stosowanych procedur, w tym drogi podania komórek, liczby podanych komórek, określają bezpieczeństwo terapii w konkretnych zastosowaniach oraz korelację danych klinicznych (badanie płynu mózgowo-rdzeniowego) z cechami przeszczepionych komórek. Skupiają się na mechanizmach, które mogą być aktywowane przez dostarczenie MSC do ośrodkowego układu nerwowego.
Pełna treść artykułu: Anna Figiel-Dąbrowska, Monika Sypecka, Magdalena Chodkowska, Anna Sarnowska. Critical factors responsible for the therapeutic effect of mesenchymal stem/stromal cells in central nervous system disorders. Folia Neuropathol 2022; 60 (1): 1-9.
