Otyłość ciąży planecie

W 2035 r. co czwarta osoba na świecie będzie zmagać się z otyłością, a koszty tej choroby sięgną 4,32 bln dolarów – ostrzega Światowa Federacja Otyłości. – Choroba nie oszczędza dzieci. W okresie 15 lat, począwszy od 2020 r., ich liczba zwiększy się dwukrotnie.

4 marca obchodzony jest Światowy Dzień Otyłości. Z tej okazji Polskie Towarzystwo Leczenia Otyłości we współpracy z Instytutem Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej opublikowało Kartę Praw Chorego na Otyłość. Eksperci zaznaczają w niej, że otyłość jest chorobą, a dotknięte nią osoby wymagają odpowiedniego leczenia i właściwego traktowania.

Szczerze o otyłości
Głównym mottem tegorocznych obchodów Światowego Dnia Otyłości jest szczera rozmowa o chorobie. Potrzebują jej chorzy, ich bliscy i całe społeczeństwa – zauważają eksperci, dodając, że chorzy na otyłość wciąż są często dyskryminowani i obwiniani za to, że są otyli.

W Polsce aż 45 proc. osób z otyłością przyznało, że osobiście doświadczyło zwracania uwagi na ich masę ciała, a 35 proc. spotkało się z przemocą słowną związaną z otyłością – wykazały badania przeprowadzonego w ramach kampanii „Porozmawiajmy szczerze o otyłości” w lutym 2022 r. przez agencję badawczą SW Research. Niestety, osoby z chorobą otyłościową są dyskryminowane nawet w placówkach ochrony zdrowia. Aż 40 proc. badanych spotkało się z niewłaściwym traktowaniem ze strony pracowników medycznych.

Choroba otyłościowa przybiera już rozmiary pandemii. Z danych Światowej Federacji Otyłości wynika, że w 2035 r. będzie się z nią zmagać 1,9 mln ludzi, czyli co czwarta osoba, a koszty tej choroby sięgną 4,32 bln dolarów. Coraz częściej z powodu otyłości chorują dzieci. W okresie 15 lat, począwszy od 2020 r., ich liczba zwiększy się dwukrotnie.

– Otyłość to złożona choroba przewlekła, która sama nie ustępuje, ma tendencję do nawrotów i generuje bardzo dużą liczbę powikłań – przekonuje dr hab. n. med. Mariusz Wyleżoł, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości. Dodaje, że wszystkie związane z tym wątpliwości wyjaśnia Karta Praw Chorego na Otyłość.

Czym jest karta chorego na otyłość?
Według karty chory z otyłością ma prawo do pełnej diagnostyki, leczenia, pielęgnacji i rehabilitacji zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, pełnej i skoordynowanej opieki w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, edukacji w zakresie samokontroli cukrzycy (często związanej z otyłością) oraz zasad zdrowego odżywiania.

– Odmowa lub brak chęci udzielenia konsultacji lub wykonania badań przez lekarza jest sprzeczna z obowiązującym prawem. Nie powinna mieć zatem miejsca sytuacja, w której na podstawie wyglądu pacjenta lekarz deprecjonuje objawy, z którymi chory zgłasza się po pomoc. W ramach Narodowego Funduszu Zdrowia pacjent ma prawo do uzyskania szpitalnego leczenia otyłości. Pod tym pojęciem mieści się również leczenie chirurgiczne. W każdej sytuacji, bez wyjątku, chory ma prawo do zasięgnięcia opinii innego lekarza lub zwołania konsylium lekarskiego – zaznaczają autorzy karty.

Przypominają też, że chorzy ze zdiagnozowaną otyłością olbrzymią mogą skorzystać z programu KOS-BAR – zapewniającego kompleksowe chirurgiczne leczenie otyłości. Oczekują, że wkrótce pojawi się nowy program pilotażowy skierowany do pacjentów, u których stwierdzono otyłość lub wysokie ryzyko jej rozwoju. Pierwsze jego propozycje mają zostać przedstawione ministrowi zdrowia jeszcze w marcu.

Prawo pacjenta otyłego do intymności i godności
Pacjenci z otyłością mogą czuć się skrępowani lub zawstydzeni, czemu sprzyja negatywne nastawienie społeczne do ludzi z chorobą otyłościową. Dlatego – jak zapewniają eksperci – podczas wykonywania badań i zabiegów medycznych, związanych z leczeniem, pielęgnacją czy rehabilitacją, obecny może być wyłącznie personel medyczny, którego pomoc i obecność jest konieczna.

– W przypadku udziału innych osób pacjent musi wyrazić na to zgodę. Prawo to pozwala na stworzenie dla pacjentów bezpiecznej przestrzeni. Studenci mają obowiązek poproszenia pacjenta o zgodę przed wykonaniem jakiegokolwiek badania, które będzie wymagało dotyku. Chory na otyłość ma prawo do zażądania obecności osoby bliskiej w trakcie wykonywania zabiegów oraz badań medycznych – stwierdzają autorzy Karty Praw Chorego na Otyłość.

Dodają, że prawo zakazuje wszelkich przejawów naruszania godności pacjenta i zachowań dyskryminacyjnych. W tym szczególnie przedmiotowego traktowania, lekceważenia zdania pacjenta, spowodowania u chorego poczucia przygnębienia, lęku, niższości lub poniżenia i braku życzliwości lub wyrozumiałości.

Karta to dopiero początek
Prezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości prof. Paweł Bogdański uważa, że Karta Praw Chorego na Otyłość jest dopiero początkiem drogi dla wypracowania systemu opieki medycznej nad chorymi z otyłością opartego na szacunku i uznania otyłości jako choroby. – Karta jest modelowym zestawieniem praw, który – mam nadzieję – w niedalekiej przyszłości zostanie rozszerzony o kolejne elementy. Zdecydowanie pozostało jeszcze wiele pracy przed nami, ale powoli zbliżamy się do celu – stwierdza.

Pełna wersja Karty Praw Chorego na Otyłość dostępna jest na stronie: ootylosci.pl.

Przeczytaj także: „Lekarz przepisze ruch na receptę” i „Zespół metaboliczny na Top Medical Trends 2023”.