Specjalizacje, Kategorie, Działy
PAP/Marcin Kwieciński

Musimy leczyć otyłość, ale na KOS-BMI nie ma pieniędzy

Udostępnij:

Przedstawiciele resortu zdrowia dostrzegają konieczność kompleksowego podejścia do problemu otyłości w Polsce. Procedowana jest uchwała w sprawie powołania Zespołu Roboczego ds. Przeciwdziałania Otyłości przy Radzie ds. Zdrowia Publicznego, który systemowo zajmie się tym problemem. Zdaniem wiceministra Wojciecha Koniecznego programy takie, jak KOS-BMI, są potrzebne, ale niestety nie da się ich finansować.   

  • Wiceminister Wojciech Konieczny stwierdził, że w obecnej sytuacji budżetowej nie stać nas na prowadzenie takich programów jak KOS-BMI. – Powołujemy Zespół do spraw Przeciwdziałania Otyłości – powiedział
  • Ripostali lekarze, którzy stwierdzili, że otyłość zabija, a jej leczenie się opłaca. Każdy zainwestowany w nie dolar zwraca się ponadpięciokrotnie
  • Na świecie na otyłość choruje 900 mln osób. Polska znajduje się w czołówce krajów o najszybszym wzroście rozwoju choroby otyłościowej: 59 proc. dorosłych Polaków ma nadmierną masę ciała, w tym na otyłość choruje 21 proc. Raport Naczelnej Izby Kontroli z 2024 roku wskazuje, że choroba otyłościowa dotyczyć może nawet 9 mln osób
  • Otyłość zabija, skraca czas życia nawet o 15 lat. – Nierozpoznanie otyłości u pacjenta to błąd w sztuce lekarskiej – podkreślił prof. Mariusz Wyleżoł
  • Potrzebujemy narodowej strategii leczenia otyłości i systemowych rozwiązań. – Konieczne jest zbudowanie systemu i zaangażowanie w to wszystkich ministerstw, nie tylko Ministerstwa Zdrowia – apelował prof. Paweł Bogdański

W przeddzień obchodów Światowego Dnia Walki z Otyłością (który przypada na 24 października – przyp. red.) odbyła się konferencja prasowa kończąca I edycję kampanii społecznej „Otyłość to choroba. Nie oceniaj, nie odchudzaj, tylko lecz”. Spotkali się na niej lekarze, pacjenci oraz reprezentant Ministerstwa Zdrowia – wiceminister Wojciech Konieczny.

– Otyłość nie jest defektem kosmetycznym, jak często myślą pacjenci, ale poważną chorobą, która generuje ponad 200 powikłań, w tym m.in. rozwój chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2, nowotworów, chorób nerek, układu oddechowego. Z jednej strony jest łatwa do rozpoznania, ponieważ jej objawy są widoczne, a z drugiej „przezroczysta”, ponieważ nadal zbyt rzadko diagnozowana jest przez lekarzy – rozpoczęła dyskusję prof. dr hab. n. med. Lucyna Ostrowska, prezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości.

Jak mówiła dalej ekspertka, rozpoznanie choroby przez lekarza POZ powinno być pierwszym, najważniejszym krokiem w kierunku jej leczenia.

– Należy pacjenta postawić na wadze, sprawdzić BMI, zmierzyć obwód pasa i wdrożyć leczenie. Otyłość to nie choroba nadmiaru masy ciała, ale zaburzenie homeostazy energetycznej, które ma różne przyczyny. Dlatego nie ma jednego leczenia dobrego dla wszystkich pacjentów z otyłością. Potrzebujemy w Polsce specjalistycznych programów i ośrodków, w których jej leczeniem zajmie się multidyscyplinarny zespół terapeutyczny – podkreśliła. 

Od lewej: Lucyna Ostrowska, Mariusz Wyleżoł, Wojciech Konieczny, Katarzyna Głowińska i Agnieszka Rosłoniak

Nierozpoznanie otyłości u pacjenta to błąd w sztuce lekarskiej

– Otyłość zabija – czas wreszcie zacząć o tym głośno mówić. Skraca czas życia nawet o 15 lat. Nierozpoznanie otyłości u pacjenta to błąd w sztuce lekarskiej. Jeśli jej nie leczymy, będziemy musieli leczyć wszystkie jej powikłania, które generują o wiele większe koszty. Tymczasem wczesne działania zapobiegają wystąpieniu powikłań, np. operacja bariatryczna zmniejsza ryzyko wystąpienia raka o 57 proc. – zaznaczył prof. Mariusz Wyleżoł, chirurg bariatra, kierownik Warszawskiego Centrum Kompleksowego Leczenia Otyłości i Chirurgii Bariatrycznej w Szpitalu Czerniakowskim.

Jak podkreślił ekspert, polski program leczenia otyłości KOS-BAR jest fenomenem, który wzbudza podziw lekarzy na całym świecie i warto byłoby utrzymać go w naszej ochronie zdrowia na stałe. Przypomniał też o zakończonym w czerwcu ubiegłego roku programie KOS-BMI, który zdaniem eksperta – biorąc pod uwagę najnowszą wiedzę na temat leczenia otyłości i zmiany, jakie w niej zachodzą – powinniśmy wprowadzić ponownie.

Potrzebujemy narodowej strategii do walki z otyłością

– Jesteśmy w dramatycznej sytuacji, mamy pandemię otyłości. Nigdy jeszcze tyle osób nie chorowało na nią, stanowi to zagrożenie dla integralności opieki zdrowotnej w Polsce. Tymczasem 80 proc. naszego społeczeństwa nie ma świadomości, że otyłość jest chorobą. Średni czas do jej rozpoznania to aż 5 lat – mówił prof. Paweł Bogdański, specjalista chorób wewnętrznych i hipertensjologii, lipidolog, narodowy specjalista leczenia otyłości Europejskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością, kierownik Katedry Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych oraz Dietetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.


Od lewej: Paweł Bogdański i Agnieszka Gorgoń-Komor

– Potrzebujemy narodowej strategii leczenia otyłości i systemowych rozwiązań. Konieczne jest zbudowanie systemu i zaangażowanie w to wszystkich ministerstw, nie tylko Ministerstwa Zdrowia – apelował ekspert.

Programy takie, jak KOS-BMI, są potrzebne i skuteczne, ale nie stać nas na nie

Wiceminister Wojciech Konieczny ostudził zapał ekspertów.

– Widzimy rosnący problem otyłości w Polsce, reagujemy i staramy się wyjść naprzeciw państwa oczekiwaniom. Natomiast sceptycznie zapatrujemy się na takie programy, jak KOS-BMI, który był opracowany i przedstawiony jako projekt, w którym ma uczestniczyć 10 tys. osób przez 2 lata, za dość duże pieniądze. Nie potrzebujemy takich badań pilotażowych, bo wiadomo, że efekty byłyby pozytywne – ocenił.

– Otyłość to zbyt powszechny i zbyt rozeznany problem, żeby podejmować dwuletnie badania nad różnymi metodami jej leczenia. Takie programy są potrzebne i skuteczne, ale w sytuacji budżetowej, jaką mamy w tej chwili, nie stać nas na ich wprowadzenie, żeby objąć nimi miliony osób w Polsce – tłumaczył Wojciech Konieczny.

Konieczne interdyscyplinarne i międzyresortowe podejście do problemu otyłości

Wiceminister przedstawił alternatywny pomysł.

– Uznajemy za konieczne interdyscyplinarne i międzyresortowe podejście do problemu otyłości. Dlatego najbliższa Rada ds. Zdrowia Publicznego, która będzie zwołana pod koniec listopada, będzie dotyczyła tego problemu. W czasie rady przedstawiciele różnych ministerstw ustawowo są zobowiązani do przyjęcia uchwały, w której wskażemy odpowiedzialność i zakresy dla poszczególnych ministerstw oraz instytucji rządowych i współpracujących z rządem, aby problem leczenia otyłości był potraktowany w formie uchwały – stwierdził.

– Powołujemy Zespół ds. Przeciwdziałania Otyłości, w pracach którego będą uczestniczyć wybrani przez nas specjaliści. Planujemy pierwsze spotkanie jeszcze w tym tygodniu, przed posiedzeniem rady – zapowiedział.

Wojciech Konieczny przedstawił koncepcje, którymi powinny zająć się zespół i rada, takie jak na przykład rozszerzenie programu profilaktycznego dla osób powyżej 40. roku życia i przeniesienie go do obszaru medycyny pracy. Dzięki temu diagnostyka otyłości zostałaby rozszerzona na lekarzy medycyny pracy, którzy obligatoryjnie badaliby BMI oraz oceniali lipidogram, a także sprawdzali podczas kolejnych badań kontrolnych zmiany w stanie zdrowia pacjentów. Zdaniem ministra udałoby się dzięki temu zwiększyć powszechność badań diagnostycznych w kierunku otyłości i dotrzeć do pacjentów „uciekających” z systemu. Pomoże to także, zdaniem ministra, sprawdzić powiązania otyłości z wykonywanym zawodem i trybem życia.