Ile w kieszeni fizjoterapeuty?

Odpowiedź Wiktorii Jaromskiej-Gumkowskiej z Kancelarii KONDRAT i Partnerzy:
- Wysokość gwarantowanego, minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego przysługującego fizjoterapeutom jest ustalana wedle reguł przewidzianych w ustawie. Pracownikowi, który nie otrzymał wynagrodzenia w gwarantowanej przepisami prawa wysokości przysługuje, między innymi, roszczenie do pracodawcy o zapłatę wynagrodzenia, którego można dochodzić przed właściwym sądem pracy. Nadto brak zapłaty wynagrodzenia w przewidzianej przez ustawodawcę wysokości zagrożony jest grzywną, karą ograniczenia wolności oraz karą pozbawienia wolności.

Dlaczego? Zawód fizjoterapeuty jest samodzielnym zawodem medycznym. Sposób ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego fizjoterapeutów zatrudnionych w podmiotach leczniczych (tj. szpitalach publicznych, przychodniach, klinikach etc.) określa ustawa z 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1473).

Wspomniana ustawa przewiduje proporcjonalny wzrost wynagrodzeń fizjoterapeutów, których pensje odbiegają od wartości ustalonych w Ustawie. Ustawa zakłada nadto, że wynagrodzenie fizjoterapeutów będzie wzrastać co roku na zasadach w niej określonych.

W szczególności, do 31 grudnia 2019 r. najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustala się jako iloczyn współczynnika pracy i kwoty 3900 zł brutto. Przy czym współczynnik pracy wynosi:
- 1,05 dla fizjoterapeuty z wyższym wykształceniem i specjalizacją,
- 0,73 dla fizjoterapeuty z wyższym wykształceniem bez specjalizacji,
- 0,64 dla fizjoterapeuty z wykształceniem średnim.

Powyższe oznacza, że najniższe zasadnicze wynagrodzenie dla fizjoterapeuty z wykształceniem średnim, wypłacane do 31 grudnia 2019 r. należy obliczyć zgodnie z niniejszym wzorem: 3900 razy 0,64 (czyli najniższe wynagrodzenie zasadnicze dla fizjoterapeuty z wynagrodzeniem średnim, to jest 2496,00 zł brutto).

Od 1 stycznia 2020 r. natomiast, najniższe wynagrodzenie zasadnicze ustala się jako iloczyn współczynnika pracy i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto ogłoszonego przez Prezesa GUS w roku poprzedzającym.

Ustawa zakłada, że do 31 grudnia 2021 r. pracodawca dokonuje podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego fizjoterapeuty, którego wynagrodzenie jest niższe od najniższego wynagrodzenia zasadniczego (w wyżej wskazanej wysokości). Wysokość pensji ma proporcjonalnie wzrastać, w taki sposób, że:
- 1 lipca 2017 r. wynagrodzenie zasadnicze fizjoterapeuty podwyższa się co najmniej o 10 proc. kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a jego wynagrodzeniem,
- 1 lipca 2018 r. wynagrodzenie zasadnicze fizjoterapeuty podwyższa się co najmniej o 20 proc. kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a jego wynagrodzeniem zasadniczym,
- 1 lipca 2019 r. wynagrodzenie zasadnicze fizjoterapeuty, podwyższa się co najmniej o 20 proc. kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a wynagrodzeniem zasadniczym tego pracownika,
- 1 lipca 2020 r. wynagrodzenie zasadnicze fizjoterapeuty podwyższa się co najmniej o 20 proc. kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a wynagrodzeniem zasadniczym tego pracownika,
- 1 lipca 2021 r. wynagrodzenie zasadnicze fizjoterapeuty podwyższa się co najmniej o 20 proc. kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a wynagrodzeniem zasadniczym tego pracownika.

Zasadnicze wynagrodzenie pracownika wykonującego zawód fizjoterapeuty, powinno wzrastać według wskazanego wyżej schematu, co roku 1 lipca, aż do 2021 r.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wynagrodzenie w podwyższonej wysokości otrzymano w sierpniu 2018 r., a zatem podwyższenie wynagrodzenia miało miejsce w terminie ustalonym w ustawie, to jest 1 lipca 2018 r. Celem ustalenia, że podwyższenie wynagrodzenia o kwotę 150 zł zostało dokonane w sposób prawidłowy, należy dokonać obliczeń zgodnie z zasadami wskazanymi w ustawie.

Odpowiadając na pytanie, w przedmiocie egzekwowania należnego wynagrodzenia należy wskazać, że podwyżka pensji fizjoterapeuty ma charakter obligatoryjny i trzeba ją uznać za bezwzględnie obowiązującą w tym sensie, że pracodawca nie może wypłacić pracownikowi płacy niższej od limitów zagwarantowanych ustawą. Pracownik zaś nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia. Ustawa jest bowiem regulacją szczególną względem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Pracodawca, który nie respektuje przepisów ustawy, naraża się na dotkliwe sankcje. Pracodawca, który wbrew obowiązkowi nie wypłaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub wysokość tego wynagrodzenia bezpodstawnie obniża albo dokonuje bezpodstawnych potrąceń podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Pracownikowi, któremu pracodawca nie zapłacił wynagrodzenia w gwarantowanej przez Ustawę wysokości, przysługuje roszczenie o zapłatę należnego wynagrodzenia przed właściwym sądem pracy. Przedmiotowe roszczenie ulega przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia, w którym pracodawca był zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia. Ponadto uchylanie się przez pracodawcę od wypłaty wynagrodzenia stanowi ciężkie naruszenie obowiązków pracodawcy i może stanowić przyczynę rozwiązania przez pracownika umowy w trybie natychmiastowym (bez wypowiedzenia). Wreszcie nieprzestrzeganie przez pracodawcę przepisów dotyczących minimalnego wynagrodzenia za pracę, podlega sankcji na gruncie przepisów prawa karnego. Pracodawcy grozi kara grzywny, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do dwóch lat.

Brak zapłaty wynagrodzenia w wysokości gwarantowanej prawem może również skutkować kontrolą zakładu przez inspekcję pracy.

Przeczytaj także: "Czy LEK można zdawać pięćdziesiąt lat po stażu?".