Co z izbami wytrzeźwień?
| Tagi: | Sejm, Joanna Wicha, Katarzyna Kęcka, alkohol, izba wytrzeźwień, izby wytrzeźwień, alkoholizm, szpital, szpitale |
Czy kierownictwo resortu analizuje możliwość zmiany przepisów, by wprowadzić mechanizmy finansowania izb wytrzeźwień – na przykład poprzez przeznaczenie minimalnego, stałego procentu wpływów z akcyzy od wyrobów alkoholowych? Czy planowane są zmiany nakazujące tworzenie izb przez miasta powyżej 50 tys. mieszkańców oraz powiaty? Między innymi o tym można przeczytać w interpelacyjnej rozmowie między Joanną Wichą a Katarzyną Kęcką.
Joanna Wicha z Lewicy, pielęgniarka, zastępca przewodniczącej sejmowej Komisji Zdrowia, w interpelacji nr 13401 pyta o zmiany przepisów, które zapewniłyby stabilne finansowanie izb wytrzeźwień.
– Funkcjonowania izb wytrzeźwień w Polsce to sprawa ważna, który wymaga pilnej analizy. Aktualny model finansowania oparty na budżetach samorządów jest niewystarczający i powoduje zmniejszenie liczby tego typu placówek – zwraca uwagę Joanna Wicha, podkreślając, że izby wytrzeźwień pełnią bardzo ważną rolę.
– Nie chodzi tylko o porządek publiczny, ale przede wszystkim o ochronę zdrowia i życia osób nietrzeźwych, osoby te wymagają stałego nadzoru, który ciężko zapewnić w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych oraz na szpitalnych oddziałach ratunkowych. Funkcjonowanie izb wytrzeźwień odciąża zarówno SOR-y, jak i policję – twierdzi.
Wicha przyznaje, że koszty utrzymania tych placówek są wysokie.
– Jednocześnie samorządy prowadzące takie placówki muszą szukać finansowania we własnych dochodach. Logiczne i sprawiedliwe jest, aby część dochodów z akcyzy lub zwiększonej opłaty za wydanie zezwoleń na sprzedaż alkoholu była obowiązkowo przeznaczana na finansowanie izb wytrzeźwień. Środki te powinny być kierowane na łagodzenie negatywnych skutków społecznych wynikających ze spożycia alkoholu. Byłaby to bezpośrednia realizacja zasady, że zyski osiągane z handlu alkoholem muszą częściowo pokrywać związane z nim koszty społeczne. Stworzenie stabilnego i przewidywanego mechanizmu finansowania mogłoby znacząco zwiększyć liczbę izb wytrzeźwień – podsumowuje Joanna Wicha, zadając konkretne pytania.
Pytania (z 4 listopada) i odpowiedzi (z 1 grudnia) publikujemy w formie wywiadu poniżej.
Czy kierownictwo resortu analizuje możliwość zmiany przepisów, by wprowadzić mechanizmy finansowania izb wytrzeźwień? Na przykład poprzez przeznaczenie minimalnego, stałego procentu wpływów z akcyzy od wyrobów alkoholowych.
Kwestie te nie były dotychczas przedmiotem rozważań w Ministerstwie Zdrowia. Organizowanie i prowadzenie izb wytrzeźwień należy do zadań jednostek samorządu terytorialnego, tym samym środki finansowe na ich prowadzenie pochodzą z budżetów tych jednostek.
Czy w Ministerstwie Zdrowia analizuje się zmiany nakazujące tworzenie izb wytrzeźwień przez miasta powyżej 50 tys. mieszkańców oraz powiaty?
W kontekście problematyki funkcjonowania izb wytrzeźwień wartym rozważenia wydaje się zrezygnowanie z kryterium liczby ludności, w przepisie art. 39 ust. 1 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, zgodnie z którym organy samorządu terytorialnego w miastach liczących ponad 50 tys. mieszkańców i organy powiatu mogą organizować i prowadzić izby wytrzeźwień.
Czy w resorcie analizowana jest możliwość uelastycznienia wymogów kadrowych w izbach wytrzeźwień w celu ułatwienia pozyskania personelu chętnego do pracy w tych placówkach?
Kwestie obsady kadrowej w izbach wytrzeźwień były w Ministerstwie Zdrowia analizowane niejednokrotnie, w tym wziąwszy pod uwagę opinie konsultantów krajowych w dziedzinach pozostających w związku z zapewnieniem bezpieczeństwa osobom w stanie nietrzeźwości. W ramach dialogu zainicjowanego przez Ministerstwo Zdrowia z włodarzami miast, w których funkcjonują izby wytrzeźwień albo placówki, którym zlecono wykonywanie zadań izby wytrzeźwień na podstawie art. 39 ust. 3 ustawy, jako jedną z najbardziej palących kwestii do rozwiązania wskazano zapewnienie personelu w obliczu między innymi wysokości stawek oraz braku zainteresowania lekarzy podjęciem zatrudnienia w miejscu, jakim jest izba wytrzeźwień. W związku z powyższymi problemami postulowana jest zmiana przepisów w zakresie zniesienia obowiązku zatrudniania lekarzy oraz umożliwiająca pełnienie ich funkcji przez ratowników medycznych. Wymiana stanowisk podczas spotkania między innymi z konsultantami krajowymi, które zorganizowano w celu rewizji dotychczasowego stanowiska kierownictwa Ministerstwa Zdrowia w tej sprawie oraz przedyskutowania możliwości, prowadzi do konkluzji, że utrzymanie obsady lekarskiej w pełnym zakresie jest niezbędne i ze wszech miar uzasadnione. Mając na uwadze powyższe, obecnie zmiany w przedmiotowym zakresie nie są planowane.
Czy planowane są zmiany legislacyjne mające na celu poprawę mechanizmów ściągania należności za pobyt w izbach wytrzeźwień, na przykład poprzez stworzenie centralnego funduszu pokrywającego nieściągnięte opłaty i następnie odzyskiwanie ich na poziomie Skarbu Państwa?
Obecnie nie są prowadzone prace w zakresie zmiany mechanizmów ściągania należności za pobyt w izbie wytrzeźwień. Zgodnie z art. 39 ust. 4 ustawy, dyrektor izby wytrzeźwień lub kierownik placówki składa corocznie ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, w terminie do 1 marca, sprawozdanie za rok poprzedni zawierające w szczególności informacje o liczbie osób umieszczonych odpowiednio w izbie wytrzeźwień albo placówce, z uwzględnieniem płci oraz podziału na dorosłych i małoletnich, w tym o liczbie osób przebywających w izbie albo placówce co najmniej trzy razy w okresie roku. Kierownictwo Ministerstwa Zdrowia rokrocznie zwraca się z prośbą o wskazanie w ramach wymienionego sprawozdania dodatkowych informacji, w tym odnośnie do ściągalności dochodów z opłat w ujęciu procentowym. Przekazane informacje wskazują, że średni poziom ściągalności opłat jest zróżnicowany w zależności od podmiotu, od 8 proc. do 91 proc.
Przeczytaj także: „SOR(ry), ale pijanych nie powinniśmy leczyć”, „Rozmawiamy o wódzie, a nie o polityce”, „Czy Polak pić musi?”, „Po co nam nocna prohibicja?”, „Trzeźwi po godz. 22”, „Czy Polacy chcą nocnej prohibicji?”, „Zakaz sprzedaży alkoholu – sonda”, „Ile pije Polak”, „Prezydenckie weto”, „Alkowyliczanka”, „Alkoprzyzwolenie”, „ Nałogi najdroższe” i „Alkohol – ojciec polskich chorób”.
